TÜTÜN, TÜTÜN MAMULLERİ, MAKARON, YAPRAK SİGARA KÂĞIDI, SİGARA FİLTRESİ, ALKOL VE ALKOLLÜ İÇKİLERİN ÜRETİM VE/VEYA TİCARETİ FAALİYETİNDE BULUNANLARDAN TEMİNAT ALINMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK
Tarım ve Orman Bakanlığından: 30.04.2024 Tarih ve 32532 Sayılı R.G.
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; tütün üreticileri ile tütün üretim ve pazarlama kooperatifleri hariç olmak üzere; tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, sigara filtresi, alkol ve alkollü içkilerin üretim ve ithalatı faaliyetleri ile tütün ticareti yetki belgesi kapsamında faaliyette bulunanlar veya bulunmak üzere Bakanlığa başvuru yapanlar ile belge tadili veya süre uzatımına ilişkin talepleri olanlardan teminat alınmasına yönelik usul ve esasların belirlenmesidir.
(2) Bu Yönetmelik, tütün üreticileri ile tütün üretim ve pazarlama kooperatifleri hariç olmak üzere; tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, sigara filtresi, alkol ve alkollü içkilerin üretim ve ithalatı faaliyetleri ile tütün ticareti yetki belgesi kapsamında faaliyette bulunanlar veya bulunmak üzere Bakanlığa başvuru yapanlar ile belge tadili veya süre uzatımına ilişkin talepleri olanlardan alınacak teminat tutarlarının belirlenmesine ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, 3/1/2002 tarihli ve 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanunun 8/A maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,
b) Daire Başkanlığı: Tarım ve Orman Bakanlığı Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığını,
c) Muhasebe Birimi: Tarım ve Orman Bakanlığı Merkez Muhasebe Birimini,
ç) Teminat: 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında sayılan para ve bankalar tarafından verilen süresiz ve şartsız teminat mektubunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Teminat Alınması, Türü, Verme Zamanı ve Yeri, Güncellenmesi, İadesi
Teminat alınması
MADDE 4- (1) Tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı ve sigara filtresi sektörlerinde, Tesis Kurma Uygunluk Belgesi ve/veya Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi bulunanlar ile bu belgeleri almak ya da üretim tesisini devralmak amacıyla başvuru yapan gerçek ve tüzel kişilerden;
a) Sigara kategorisinde yıllık tek vardiyada teorik üretim kapasitesi; 20.000.000.000 adete kadar (20.000.000.000 adet dahil) olanlardan kırkmilyon Türk lirası, 20.000.000.000 adetten 40.000.000.000 adete kadar (40.000.000.000 adet dahil) olanlardan kırkbeşmilyon Türk lirası, 40.000.000.000 adetten fazla olanlardan ellimilyon Türk lirası,
b) Makaron kategorisinde yıllık tek vardiyada teorik üretim kapasitesi; 3.000.000.000 adete kadar (3.000.000.000 adet dahil) olanlardan kırkmilyon Türk lirası, 3.000.000.000 adetten 4.000.000.000 adete kadar (4.000.000.000 adet dahil) olanlardan kırkbeşmilyon Türk lirası, 4.000.000.000 adetten fazla olanlardan ellimilyon Türk lirası,
c) Nargilelik tütün mamulü kategorisinde yıllık tek vardiyada teorik üretim kapasitesi; 300 tona kadar (300 ton dahil) olanlardan beşmilyon Türk lirası, 300 tondan 600 tona kadar (600 ton dahil) olanlardan onmilyon Türk lirası, 600 tondan fazla olanlardan onbeşmilyon Türk lirası,
ç) Puro ve sigarillo kategorisinde yıllık tek vardiyada teorik üretim kapasitesi; 50 tona kadar (50 dahil) olanlardan onmilyon Türk lirası, 50 tondan 100 tona kadar (100 ton dahil) olanlardan onbeşmilyon Türk lirası, 100 tondan fazla olanlardan yirmimilyon Türk lirası,
d) Sarmalık kıyılmış tütün mamulü kategorisinde yıllık tek vardiyada teorik üretim kapasitesi; 500 tona kadar (500 ton dahil) olanlardan beşmilyon Türk lirası, 500 tondan 1.000 tona kadar (1.000 ton dahil) olanlardan onmilyon Türk lirası, 1.000 tondan fazla olanlardan onbeşmilyon Türk lirası,
e) Pipoluk tütün mamulü kategorisinde yıllık tek vardiyada teorik üretim kapasitesi; 200 tona kadar (200 ton dahil) olanlardan dörtmilyon Türk lirası, 200 tondan 400 yüz tona kadar (400 ton dahil) olanlardan sekizmilyon Türk lirası, 400 tondan fazla olanlardan onmilyon Türk lirası,
f) Yaprak sigara kağıdı kategorisinde yıllık tek vardiyada teorik üretim kapasitesi; 3.000.000.000 adete kadar (3.000.000.000 adet dahil) olanlardan üçmilyon Türk lirası, 3.000.000.000 adetten fazla olanlardan beşmilyon Türk lirası,
g) Sigara filtresi kategorisinde yıllık tek vardiyada teorik üretim kapasitesi; 5.000.000.000 adete kadar (5.000.000.000 adet dahil) olanlardan üçmilyon Türk lirası, 5.000.000.000 adetten fazla olanlardan beşmilyon Türk lirası,
teminat alınır.
(2) Tütün İşleme Tesisi Kurma Uygunluk Belgesi ve/veya Tütün İşleme Tesisi Faaliyet Uygunluk Belgesi bulunanlar ile bu belgeleri almak ya da işleme tesisini devralmak amacıyla başvuru yapan gerçek ve tüzel kişilerden günlük teorik üretim kapasitesi; 50 tona kadar (50 ton dahil) olanlardan beşmilyon Türk lirası, 50 tondan fazla olanlardan onmilyon Türk lirası teminat alınır.
(3) Alkollü içki sektöründe, Tesis Kurma İzin Belgesi ve/veya Üretim İzin Belgesi bulunanlar ile bu belgeleri almak ya da üretim tesisini devralmak amacıyla başvuru yapan gerçek ve tüzel kişilerden;
a) Fermente alkollü içki ana kategorisinde yıllık üretim kapasitesi; 20.000 litreye kadar (20.000 litre dahil) olanlardan beşyüzbin Türk lirası, 20.000 litreden 100.000 litreye kadar (100.000 litre dahil) olanlardan birmilyon Türk lirası, 100.000 litreden 300.000 litreye kadar (300.000 litre dahil) olanlardan ikimilyon Türk lirası, 300.000 litreden 2.000.000 litreye kadar (2.000.000 litre dahil) olanlardan dörtmilyon Türk lirası, 2.000.000 litreden 10.000.000 litreye kadar (10.000.000 litre dahil) olanlardan sekizmilyon Türk lirası, 10.000.000 litreden 50.000.000 litreye kadar (50.000.000 litre dahil) olanlardan onbeşmilyon Türk lirası, 50.000.000 litreden fazla olanlardan ellimilyon Türk lirası,
b) Distile alkollü içki ana kategorisinde yıllık üretim kapasitesi; 2.000.000 litreye kadar (2.000.000 litre dahil) olanlardan dörtmilyon Türk lirası, 2.000.000 litreden 5.000.000 litreye kadar (5.000.000 litre dahil) olanlardan sekizmilyon Türk lirası, 5.000.000 litreden 10.000.000 litreye kadar (10.000.000 litre dahil) olanlardan onikimilyon Türk lirası, 10.000.000 litreden 50.000.000 litreye kadar (50.000.000 litre dahil) olanlardan onbeşmilyon Türk lirası, 50.000.000 litreden fazla olanlardan ellimilyon Türk lirası,
(4) Alkol sektöründe Tesis Kurma Uygunluk Belgesi, İşleme İzin Belgesi, Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi bulunanlar ile bu belgeleri almak ya da üretim ve işleme tesisini devralmak amacıyla başvuru yapan gerçek ve tüzel kişilerden;
a) Etil alkol üretim tesislerinden yıllık üretim kapasitesi; 10.000.000 litreye kadar (10.000.000 dahil) olanlardan onbeşmilyon Türk lirası, 10.000.000 litreden fazla olanlardan yirmibeşmilyon Türk lirası,
b) Metanol üreticilerinden beşmilyon Türk lirası,
c) Etil alkol işleme tesisi olanlardan beşmilyon Türk Lirası, metanol işleme tesisi olanlardan birmilyon Türk lirası,
ç) Etil alkol ve metanol işleme tesisi olanlardan altımilyon Türk lirası,
teminat alınır.
(5) Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi bulunanlar ile bu belgeyi almak amacıyla başvuru yapan gerçek ve tüzel kişilerden birmilyon Türk lirası teminat alınır.
(6) Tütün Ticareti Yetki Belgesi bulunanlar ile bu belgeyi almak amacıyla başvuru yapan gerçek ve tüzel kişilerden birmilyon Türk lirası teminat alınır.
(7) Alkol ve Alkol İçki İthalatı için Dağıtım Yetki Belgesi ve Dağıtım Uygunluk Belgesi bulunanlar ile bu belgeleri almak için başvuru yapanlardan;
a) Fermente alkollü içki ana kategorisinde yıllık faaliyet hacmi; 20.000 litreye kadar (20.000 litre dahil) olanlardan beşyüzbin Türk lirası, 20.000 litreden 100.000 litreye kadar (100.000 litre dahil) olanlardan birmilyon Türk lirası, 100.000 litreden 300.000 litreye kadar (300.000 litre dahil) olanlardan ikimilyon Türk lirası, 300.000 litreden 2.000.000 litreye kadar (2.000.000 litre dahil) olanlardan dörtmilyon Türk lirası, 2.000.000 litreden 10.000.000 litreye kadar (10.000.000 litre dahil) olanlardan sekizmilyon Türk lirası, 10.000.000 litreden fazla olanlardan onbeşmilyon Türk lirası,
b) Distile alkollü içki ana kategorisinde yıllık faaliyet hacmi; 20.000 litreye kadar (20.000 litre dahil) olanlardan beşyüzbin Türk lirası, 20.000 litreden 100.000 litreye kadar (100.000 litre dahil) olanlardan birmilyon Türk lirası, 100.000 litreden 300.000 litreye kadar (300.000 litre dahil) olanlardan ikimilyon Türk lirası, 300.000 litreden 2.000.000 litreye kadar (2.000.000 litre dahil) olanlardan dörtmilyon Türk lirası, 2.000.000 litreden 10.000.000 litreye kadar (10.000.000 litre dahil) sekizmilyon Türk lirası, 10.000.000 litreden fazla olanlardan onbeşmilyon Türk lirası,
c) Etil alkol ithalatı yapanlardan ellimilyon Türk lirası,
ç) Metanol ithalatı yapanlardan beşmilyon Türk lirası,
d) Sadece analiz amaçlı etil alkol ithalatı yapanlardan beşmilyon Türk lirası,
e) Sadece analiz amaçlı metanol ithalatı yapanlardan birmilyon Türk lirası,
f) Sadece analiz amaçlı etil alkol ve metanol ithalatı yapanlardan altımilyon Türk lirası,
teminat alınır.
(8) Tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi ile alkol ve alkollü içki üretici firmalarının proje revizyonu ve/veya proje tadilatı kapsamında yıllık kapasitelerinin değişmesi ile alkollü içki ithalatçı firmalarının faaliyet hacimlerinin değişmesi durumunda teminat tutarları yeni duruma göre güncellenir.
(9) Tesis Kurma Uygunluk Belgesi, Tesis Kurma İzin Belgesi ve Tütün İşleme Tesisi Kurma Uygunluk Belgesi alınması aşamasında verilen teminat miktarı, Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi alınması aşamasında güncellenerek devam ettirilir.
(10) Tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi, alkol ve alkollü içki sektörlerinde faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerden bu Yönetmelik kapsamında alınacak teminat tutarının toplamı ellimilyon Türk lirasını geçemez.
(11) Tütün ve/veya tütün mamulleri sektöründe tütün işleme tesisi, sigara, sarmalık kıyılmış tütün mamulü, nargilelik tütün mamulü, pipoluk tütün mamulü ile puro ve sigarillo kategorilerinin herhangi birinde üretim tesisi bulunan veya tesis kurma aşamasında olan gerçek veya tüzel kişilerden Tütün Ticareti Yetki Belgesi için ayrıca teminat alınmaz.
(12) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan idare ve kurumlar ile 5018 sayılı Kanunda tanımlanan mahalli idareler ve bu idareler tarafından kurulan işletmeler, özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların bağlı ortaklıkları, müessese ve işletmeleri, sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait diğer ortaklıklar ve kamu kurum ve kuruluşları ile iştiraklerine ait firmalardan, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri nedeniyle teminat alınmaz.
Teminat türü, verme zamanı ve yeri
MADDE 5- (1) 4 üncü madde kapsamında teminat vermekle yükümlü olanlar 3 üncü maddede tanımlanan teminatların birini veya birden fazlasını birlikte verebilirler.
(2) Teminatın bankalar tarafından verilecek teminat mektubu olması halinde bunlar, bu Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan örneğe uygun olarak süresiz ve şartsız olarak düzenlenir ve Daire Başkanlığına verilir. İlgili teminat mektubu, Daire Başkanlığınca ilgili bankadan teyidini müteakip kabul edilir ve bir yazı ekinde Muhasebe Birimine gönderilir.
(3) 4 üncü madde kapsamında verilecek teminatlar, teminat tutarını karşılaması şartıyla, 3 üncü maddede tanımlanan türde teminatla değiştirilebilir.
(4) Belge almak için başvuru yapan gerçek ve tüzel kişiler, ilgili belgenin düzenlenmesi öncesinde 4 üncü madde kapsamında belirlenen teminatlardan; teminat mektuplarını Daire Başkanlığına, diğer teminatları Muhasebe Birimine vermek zorundadır.
(5) Alınan teminatlar Daire Başkanlığınca, teminat verenin gelir veya kurumlar vergisi (bu vergilerden mükellefiyeti bulunmayanların katma değer vergisi) yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesine ve Sosyal Güvenlik Kurumuna; teminatın türü, tutarı ve alındığı tarih bilgilerine de yer verilmek suretiyle bildirilir.
(6) Teminat alınan gerçek ve tüzel kişilerin; teminatın alındığı tarihten sonra vadesi geçen idari para cezası, vergi dairesi ve Sosyal Güvenlik Kurumuna 6183 sayılı Kanun kapsamındaki borcunun, her bir alacaklı idare itibarıyla ayrı ayrı dikkate alınmak kaydıyla, alınan teminatın %10’unu aşması halinde, alınan teminatın paraya çevrilmesi ilgili idarece Daire Başkanlığından talep edilir. Daire Başkanlığı, teminatın paraya çevrilmesi talebi üzerine diğer idarelerden; teminat verenin, teminat verilmesini müteakip vadesi geçen borçların bilgilerini temin ederek toplam borç tutarını dikkate almak suretiyle teminatın paraya çevrilmesini sağlayarak bu tutarı Muhasebe Birimine vereceği talimatla ilgili idareye gönderir. Birden fazla idareye ait toplam borç tutarının verilen teminattan yüksek olması hâlinde paraya çevrilen tutar alacaklı idareler arasında garameten taksim edilerek gönderilir.
(7) Teminat verenin gelir veya kurumlar vergisi (bu vergilerden mükellefiyeti bulunmayanların katma değer vergisi) yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesi, Daire Başkanlığından teminatın paraya çevrileceğine dair bir yazı alması halinde, Daire Başkanlığına, teminat verenin bağlı olduğu tüm vergi dairelerine olan bu Yönetmelik kapsamındaki borçlarını bildirir.
(8) Teminat verenin gelir veya kurumlar vergisi (bu vergilerden mükellefiyeti bulunmayanların katma değer vergisi) yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesince bu Yönetmelik kapsamındaki borç toplamının teminatın %10’unu aşıp aşmadığı mükellefin bağlı bulunduğu diğer vergi dairelerine olan borçlar da dikkate alınarak her ayın yirminci gününe kadar araştırılır. Toplam borcun teminatın %10’unu aşması halinde vergi daireleri itibarıyla borçlar Daire Başkanlığına bildirilir.
(9) Vergi dairelerinin alacaklarına yönelik olarak aktarılacak tutarlar, Daire Başkanlığının talimatı üzerine Muhasebe Birimince teminat verenin gelir veya kurumlar vergisi (bu vergilerden mükellefiyeti bulunmayanların katma değer vergisi) yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesine gönderilir. Bu vergi dairesi, aktarılan tutarı alacaklı vergi dairelerine dağıtır. Aktarılan tutarın bildirilen alacakların tamamını karşılamaması halinde, bu tutar alacaklı vergi daireleri arasında garameten taksim edilir.
(10) Bu Yönetmelik kapsamında alınan teminat tutarında azalma olması halinde Daire Başkanlığı tarafından teminat verenden, eksilen teminatın 30 gün içinde tamamlanması istenir.
Teminatın güncellenmesi
MADDE 6- (1) Bu Yönetmelik kapsamında verilecek teminat tutarı, Bakanlıkça farklı bir belirleme yapılmadığı sürece takvim yılı başından geçerli olmak üzere her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde yapılan hesaplamalarda yüz Türk lirası kesirleri dikkate alınmaz.
(2) Teminat vermekle yükümlü olanlar artan teminatlarını o yılın ocak ayı sonuna kadar tamamlamak zorundadır.
Teminatın iadesi
MADDE 7- (1) Bu Yönetmelik kapsamında alınan teminatlar; ilgili belgenin iptal edilmesi, faaliyetin sona ermesi veya tesisin devri halinde, 4733 sayılı Kanun kapsamında idari para cezası, Sosyal Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcu ile vergi dairelerine 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi uyarınca takip edilen amme alacaklarından borcunun olmaması, tesisin kapatılması veya faaliyetin sona erdirilmesi ve tasfiye işlemleri için ilgili mevzuatında öngörülen hususların yerine getirilmesi ve hakkında başlanılmış vergi incelemesi bulunmaması şartıyla talep üzerine Daire Başkanlığınca Muhasebe Birimine verilecek talimatla ilgilisine iade edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Cezai Hükümler
Yaptırım
MADDE 8- (1) Bu Yönetmelik kapsamında verilmesi gereken teminatları süresi içinde vermeyenlerin, güncellemeyenlerin ve eksilen teminatları süresi içinde tamamlamayanların faaliyetlerine ilişkin belgeleri 4733 sayılı Kanunun 8/A maddesi kapsamında askıya alınır. Bu süre içinde söz konusu tesis için başka bir gerçek veya tüzel kişiye de izin, uygunluk ve yetki belgesi verilmez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişilerce 4 üncü madde kapsamında verilecek teminatlardan; teminat mektupları Daire Başkanlığına, diğer teminatlar Muhasebe Birimine, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 90 gün içinde verilir.
Yürürlük
MADDE 9- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 10- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.
Ek için: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/04/20240430-11-1.pdf
