TASFİYE GENEL TEBLİĞİ
(KAÇAK EŞYA VE KAÇAK EŞYA NAKLİNDE KULLANILAN
TAŞITLARA İLİŞKİN İŞLEMLER) (SERİ NO: 1)
Ticaret Bakanlığından:28.11.2018 tarihli ve 30609 sayılı R.G.
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; 21/03/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 9, 10, 13 ve 16 ncı maddeleri uyarınca eşyaya elkonulması, taşıtların alıkonulması, eşyanın teslim alınması, muhafazası ve tasfiyesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ; 10/07/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 441 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
b) Elkoyan/alıkoyan idare/birim: 5607 sayılı Kanun uyarınca kaçakçılığı önleme, izleme ve araştırmakla görevli birimleri,
c) Eşya: 5607 sayılı Kanun kapsamı kaçakçılık suçunun konusunu oluşturması dolayısıyla müsadere yaptırımının uygulanabileceği her türlü madde, ürün ve değer ile taşıtları,
ç) Gümrük idaresi: Gümrük mevzuatında belirtilen işlemlerin kısmen veya tamamen yerine getirildiği taşra teşkilatındaki hiyerarşik yönetim birimlerinin tamamını,
d) Hukuk birimleri: Bakanlık hukuk grup başkanlıkları ve hukuk bürolarını,
e) İşletme müdürlüğü: Tasfiye işletme müdürlüklerini,
f) Kanun: 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununu,
ifade eder.
Kaçak eşya ile kaçak eşya naklinde kullanılan taşıta elkoyma
MADDE 4 – (1) Kaçakçılık suçunun konusunu oluşturması dolayısıyla müsadere yaptırımının uygulanabileceği eşya ile Kanunda tanımlanan suçların işlenmesinde kullanılan taşıtlara, 04/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 123 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca rızaen teslim edilmediği takdirde elkonulur.
(2) Elkoyma işlemi, yirmidört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim, kararını elkoymadan itibaren kırksekiz saat içinde açıklar; aksi hâlde elkoyma kendiliğinden kalkar. Bu durumda, başvurusu halinde eşya sahibine teslim edilir.
(3) Elkoyma işleminin reddi halinde, hukuk birimlerince yedi gün içinde kararı veren merciye itiraz edilir. Kararına itiraz edilen hâkim, itirazı yerinde görürse kararını düzeltir, yerinde görmezse en çok üç gün içinde, itirazı incelemeye yetkili olan merciye gönderir. İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir. İtiraz neticesinde elkoyma kararı verilmesi halinde, eşyaya tekrar el konulur.
(4) Kanunda tanımlanan suçların işlenmesinde kullanılan kara, deniz ve hava ulaşım araçları hakkında verilen elkoyma kararları, bu araçların kayıtlı bulunduğu sicile şerh verilmek suretiyle icra olunur.
Kaçak eşya ile kaçak eşya naklinde kullanılan taşıtın rızaen teslimi
MADDE 5 – (1) Kaçakçılık suçunun konusunu oluşturması dolayısıyla müsadere yaptırımının uygulanabileceği eşya ile Kanunda tanımlanan suçların işlenmesinde kullanılan taşıtlar rızaen teslim edildiği takdirde, 5271 sayılı Kanunun 123 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca muhafaza altına alınır.
(2) Elkoyan/alıkoyan birimlerce, eşya sahibinin ya da bulunduran kişinin rızaen teslim ettiğine dair imzalı beyanı alınarak, Ek-1’deki “Arama, Rızaen Teslim ve Muhafaza Altına Alma Tutanağı” ile eşya veya taşıt muhafaza altına alınır. Bu şekilde muhafaza altına alınan eşya/taşıt için ayrı bir elkoyma/alıkoyma kararı aranmaz; muhafaza altına alma işlemi elkoyma/alıkoyma ile aynı neticeleri doğurur.
(3) Arama, Rızaen Teslim ve Muhafaza Altına Alma Tutanağının tarihi, elkoyma/alıkoyma tarihi olarak kabul edilir.
Kaçak eşya naklinde kullanılan taşıtın alıkonulması
MADDE 6 – (1) Kanunda tanımlanan suçların işlenmesinde kullanılan taşıtların;
a) Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına girmesi,
b) Türkiye’de sicile kayıtlı olmaması,
c) Soruşturma ve kovuşturma devam ederken, kaçakçılık suçunun işlenmesinde tekrar kullanılması,
hallerinde, bu tür taşıtlara alıkoyma kararı alınmak üzere elkonulur.
(2) Elkoyma işlemi, yirmidört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur ve Kanunun 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasına istinaden taşıt hakkında alıkoyma kararı verilmesi talep edilir.
(3) Bu tür taşıtlar hakkında 5271 sayılı Kanunun 128 inci maddesinin dördüncü fıkrası uygulanmaz.
(4) Hâkim, kararını elkoymadan itibaren kırksekiz saat içinde açıklar; aksi hâlde elkoyma kendiliğinden kalkar.
(5) Alıkoyma talebinin reddine veya elkoyma işleminin kaldırılmasına karar verildiği hallerde, hukuk birimlerince yedi gün içinde kararı veren merciye itiraz edilir. Kararına itiraz edilen hâkim, itirazı yerinde görürse kararını düzeltir, yerinde görmezse en çok üç gün içinde, itirazı incelemeye yetkili olan merciye gönderir. İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir.
(6) Bu tür taşıtlar rızaen teslim edilirse Tebliğin 5 inci maddesinde belirtildiği şekilde muhafaza altına alınır.
(7) Alıkonulma veya rızaen teslimlerde taşıtın bulunduğu il sınırları içerisinde işletme müdürlüğünün bulunması halinde taşıt öncelikle bu idareye teslim edilir.
Kaçak eşyanın tasfiyesi
MADDE 7 – (1) 5607 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin birinci fıkrasında belirtilen eşya ambara alındığında durum ilgili gümrük idaresine bildirilir. Kaçak zannıyla elkonulan akaryakıt hariç, her türlü eşya için ambara alınış tarihinden itibaren 5607 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin birinci fıkrasında belirtilen sürelerin bitiminden itibaren, eşyanın zarara uğraması veya değerinde esaslı ölçüde kayıp meydana gelme tehlikesinin varlığı veya muhafazasının ciddi külfet oluşturması halleri nedeniyle bekletilmeyecek nitelikteki eşya için iki iş günü, diğer eşya için on gün içerisinde gümrük müdürlüğünce tespit ve tahakkuk belgesi düzenlenerek ilgili işletme müdürlüğüne gönderilir.
(2) Eşyaya ilişkin hâkim veya mahkeme kararları, ilgili hukuk birimi tarafından en geç iki iş günü içinde ilgili işletme müdürlüğüne bildirilir.
(3) Birinci fıkradaki bekletilmeyecek nitelikteki eşya, gümrük idaresince oluşturulacak komisyon marifetiyle kapsamlı bir şekilde tespit edilerek Ek-2’deki “Bekletilmeyecek Eşyaya İlişkin Tespit Tutanağı” düzenlenir.
(4) Zarara uğrayacağı veya değerinde esaslı ölçüde kayıp meydana gelme tehlikesinin olacağı veya muhafazasının ciddi külfet oluşturacağı belgelerinden veya fiili durumundan anlaşılan birinci fıkradaki bekletilmeyecek nitelikteki kaçak eşya için bir aylık, diğer eşya için ise altı aylık süre beklenilmeksizin, iki iş günü içerisinde gümrük müdürlüğünce gerekli tespitler yaptırılarak sulh ceza hâkimliğinden tasfiye kararı talep edilebilmesi mümkündür. Eşyanın bir an önce tasfiyesine yönelik gerekçeler hakkında ayrıntılı bilgi verilir. Bekletilmeyecek eşya için bir, diğer eşya için altı aylık sürenin sonunda karar alınamaması halinde birinci fıkra uyarınca işlem yapılır.
Kaçak eşya naklinde kullanılan taşıtın tasfiyesi
MADDE 8 – (1) 6 ncı madde kapsamındaki taşıtın değeri kadar teminatın alıkoyma veya muhafaza altına alınma tarihinden itibaren otuz gün içinde gümrük idaresine teslim edilmesi halinde, araç sahibine iade edilir.
(2) Kaçak eşya naklinde kullanılan taşıtların alıkoyma veya muhafaza altına alınma tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ilgilisi tarafından teminat yatırılmaz ise, otuz günü takip eden on gün içerisinde işletme müdürlüğünce gümrük müdürlüğünden tespit ve tahakkuk belgesinin düzenlenerek gönderilmesi talep edilir; işletme müdürlüğünce talepte bulunulduğu tarihten itibaren on gün içerisinde de gümrük müdürlüğünce tespit ve tahakkuk belgesi gönderilir. İşletme müdürlüğü ambarlarında bulunmayan taşıtlar için gümrük müdürlüğünce, otuz günü takip eden on gün içerisinde tespit ve tahakkuk belgesi düzenlenerek işletme müdürlüğüne gönderilir.
(3) Alıkonularak veya muhafaza altına alınarak gümrük idaresine teslim edilen deniz taşıtları teminatla teslim alınmaması halinde, muhafaza ve zorunlu bakım giderleri sahiplerince ya da donatanlarınca karşılanmak üzere gümrük idaresince belirlenen en yakın liman işletmesine teslim edilir. Masraflar, sahiplerince ya da donatanlarınca karşılandığı sürece taşıtın tasfiyesi yoluna gidilmez.
(4) Taşıtlar hakkındaki hâkim veya mahkeme kararlarına ilişkin olarak müdahil idareler tarafından en geç iki iş günü içinde işletme müdürlüğüne bilgi verilir.
Fikri ve sınai mülkiyet haklarını ihlal eder nitelikteki eşyaya ilişkin işlemler
MADDE 9 – (1) 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda tanımlanan suçların konusunu oluşturan ve aynı zamanda fikri ve sınai mülkiyet haklarını ihlal eder nitelikte olduğundan şüphe edilen eşya, bir gümrük işlemi ile bağlantılı olması halinde gümrük idaresine ait ambarlara alınır.
(2) Yurt içinde fikri ve sınai mülkiyet haklarını ihlal ettiği şüphesi ile elkonulan eşyanın gümrük işlemleri ile bağlantısının kurulamaması halinde ise bu tür eşya, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun 163 üncü maddesi hükümleri uyarınca işlem yapılması gerektiğinden, gümrük idaresince teslim alınmaz ve milli emlak birimlerine teslim edilir. Ancak, 5607 sayılı Kanun kapsamında dava açılması halinde bu tür eşya gümrük idaresine ait ambarlara alınabileceği gibi, eşyanın tasfiyesine ilişkin işlemler yerinde de gerçekleştirilebilir.
(3) Yurt içinde 5607 sayılı Kanun kapsamında elkonulan ve aynı zamanda 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında olduğu değerlendirilerek gümrük idaresine teslim edilen eşya ile ilgili olarak, 6769 sayılı Kanun kapsamında dava açılması ve mahkemesince imhası yönünde karar verilmesi halinde; eşyanın depolanması, imhası ve yapılan diğer masraflar yükümlüsünden tahsil edilir.
Hüküm bulunmayan hallerde yapılacak işlemler
MADDE 10 – (1) Bu Tebliğde hüküm bulunmayan hallerde, 25/6/2013 tarihli ve 28688 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tasfiye Yönetmeliği ve 14/11/2013 tarihli ve 28821 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa Göre El Konulan Eşya ve Alıkonulan Taşıtlara İlişkin Uygulama Yönetmeliği hükümlerine göre işlem yapılır.
Yetki
MADDE 11 – (1) Bakanlık, bu Tebliğin uygulanmasını temin etmek amacıyla; uygulamada ortaya çıkan sorunları, tereddütleri, özel ve zorunlu durumlar ile bu Tebliğde yer almayan hususları inceleyip sonuçlandırmaya, gerektiğinde uygulama esaslarını belirlemeye ve bu Tebliğin uygulanması için gerekli her türlü tedbiri almaya yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 12 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.
