İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ
(TEBLİĞ NO: 2023/14)
Ticaret Bakanlığından:08.04.2023 Tarih ve 32157 Sayılı R.G.
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, 30/10/2021 tarihli ve 31644 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2021/48) ile Çin Halk Cumhuriyeti menşeli “mensucat, poliüretanla emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş – deri taklidi/diğerleri” ürünü ithalatına yönelik başlatılan ve Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen nihai gözden geçirme soruşturmasının tamamlanması neticesinde alınan kararın yürürlüğe konulmasıdır.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 14/6/1989 tarihli ve 3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun, 20/10/1999 tarihli ve 99/13482 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar ve 30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) ÇHC: Çin Halk Cumhuriyeti’ni,
b) GTİP: Gümrük tarife istatistik pozisyonunu,
c) Kurul: İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulunu,
ç) TGTC: İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetvelini,
d) Yönetmelik: İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmeliği,
ifade eder.
Karar
MADDE 4- (1) Yürütülen soruşturma sonucunda, ÇHC menşeli ürünlere yönelik önlemin yürürlükten kalkması durumunda dampingin ve zararın devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu saptanmıştır. Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülerek tamamlanan soruşturma sonucunda ulaşılan bilgi ve bulguları içeren Bilgilendirme Raporu Ek’te yer almaktadır.
(2) Bu çerçevede, soruşturma neticesinde ulaşılan tespitleri değerlendiren Kurulun kararı ile, 2/11/2016 tarihli ve 29876 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2016/44) ile yürürlükte olan dampinge karşı önlemin, Yönetmeliğin 42 nci maddesi çerçevesinde aşağıdaki tabloda gösterilen biçimde uygulanmaya devam edilmesine karar verilmiştir.
| GTİP | Eşyanın Tanımı | Menşe Ülke | Dampinge Karşı Önlem |
| 5903.20.10.10.00 | Mensucat, poliüretanla emdirilmiş-deri taklidi. | Çin Halk Cumhuriyeti | 1 ABD doları/kg |
| 5903.20.10.90.00 | Mensucat, poliüretanla emdirilmiş-diğerleri. | ||
| 5903.20.90.10.00 | Mensucat, poliüretanla sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş-deri taklidi. | 2,2 ABD doları/kg | |
| 5903.20.90.90.00 | Mensucat, poliüretanla sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş-diğerleri. |
Uygulama
MADDE 5- (1) Gümrük idareleri, 4 üncü maddede GTİP’i, eşya tanımı ve menşe ülkesi belirtilen eşyanın, diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamındaki ithalatında karşısında gösterilen oranda dampinge karşı kesin önlemi tahsil ederler.
(2) Bilgilendirme Raporunda soruşturma konusu ürün ve benzer ürün ile ilgili açıklamalar genel içerikli olup uygulamaya esas olan TGTC’de yer alan GTİP ve 4 üncü maddede yer alan tabloda belirtilen eşya tanımıdır.
(3) Önleme tabi ürünün TGTC’de yer alan tarife pozisyonunda ve/veya tanımında yapılacak değişiklikler bu Tebliğ hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmez.
(4) Yönetmeliğin 35 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu Tebliğ kapsamındaki önlem, yürürlük tarihinden itibaren 5 yıl sonra yürürlükten kalkar.
(5) Yönetmeliğin 35 inci maddesi uyarınca bu Tebliğ kapsamındaki önlemin sona erme tarihinden önce bir nihai gözden geçirme soruşturması başlatıldığı takdirde önlem, soruşturma sonuçlanıncaya kadar yürürlükte kalmaya devam eder.
Yürürlük
MADDE 6- (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 7- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.
EK:
2023/14 SAYILI İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN
TEBLİĞE DAİR BİLGİLENDİRME RAPORU
1. GENEL BİLGİ VE İŞLEMLER
1.1. Kapsam ve yasal dayanak
(1) Bu rapor, 14/6/1989 tarihli ve 3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun, 20/10/1999 tarihli ve 99/13482 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar ve 30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik (Yönetmelik) hükümleri çerçevesinde yürütülen nihai gözden geçirme soruşturması (NGGS) sonucunda alınacak karara esas teşkil edecek bilgi ve bulguları içermektedir.
1.2. Mevcut önlem ve geçmişi
(1) Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) menşeli 5903.20.10.10.00, 5903.20.10.90.00, 5903.20.90.10.00 ve 5903.20.90.90.00 gümrük tarife istatistik pozisyonları (GTİP) altında yer alan “mensucat, poliüretanla emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş deri taklidi/diğerleri” (PÜ suni deri) için 5/2/2005 tarihli ve 25718 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2005/2) ile 5903.20.10.10.00, 5903.20.10.90.00, 5903.20.90.10.00 ve 5903.20.90.90.00 GTİP’leri bazında sırasıyla 1 ABD doları/kg, 1 ABD doları/kg, 2,2 ABD doları/kg ve 2,2 ABD doları/kg tutarında dampinge karşı önlem yürürlüğe konulmuştur.
(2) 31/10/2010 tarihli ve 27745 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2010/28) ile tamamlanan birinci NGGS ile 2/11/2016 tarihli ve 29876 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2016/44) ile tamamlanan ikinci NGGS sonucunda, yürürlükte olan dampinge karşı önlemin aynen uygulanmaya devam edilmesine karar verilmiştir.
1.3. Soruşturma
(1) Yönetmeliğin 35 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmünce, 19/2/2021 tarihli ve 31400 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2021/5) ile ÇHC menşeli mevcut önlemin yürürlükten kalkacağı ve ilgili ürünün yerli üreticilerinin mevzuatta öngörülen süreler içinde, önlemin sona ermesinin dampingin ve zararın devam etmesine veya yeniden meydana gelmesine yol açacağı iddiasını içeren yeterli delillerle desteklenmiş bir başvuru ile NGGS açılması talebinde bulunabilecekleri duyurulmuştur.
(2) Yönetmeliğin 35 inci maddesinin dördüncü fıkrası hükmünce başvuru sahibi Doğuş Suni Deri Kösele San. ve Tic. A.Ş. (Doğuş Suni Deri) firması, İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Mevzuatın ilgili hükümlerine uygun olarak taleplerini ileterek mevcut önlemin sona erme tarihinden önce ÇHC menşeli 5903.20.10.10.00, 5903.20.10.90.00, 5903.20.90.10.00 ve 5903.20.90.90.00 GTİP’leri altında sınıflandırılan PÜ suni deri ürününün ithalatına yönelik olarak bir NGGS başlatılması konusunda başvuruda bulunmuştur. Söz konusu başvuru Depar Deri Plastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile Flokser Tekstil Sanayi ve Ticaret AŞ. firmaları tarafından da desteklenmiştir.
(3) Başvuru kapsamında sunulan bilgi ve belgeler, İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulu (Kurul) tarafından değerlendirilmiş ve bir NGGS açılmasını haklı kılacak yeterlilikte delillerin mevcudiyetine kanaat getirilmiş olup; 30/10/2021 tarihli ve 31644 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2021/48) ile ÇHC menşeli PÜ suni deri ürünü ithalatına yönelik bir NGGS açılmıştır.
(4) T.C. Ticaret Bakanlığı (Bakanlık) İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen NGGS tamamlanmıştır.
1.4. Yerli üretim dalının temsil niteliği
(1) Yönetmeliğin 18 inci maddesi uyarınca yerli üretim dalını temsil etme niteliğine sahip olan yerli üretici Doğuş Suni Deri firması tarafından yapılan başvurunun, Yönetmeliğin 20 nci maddesi uyarınca yerli üretim dalı adına yapıldığı anlaşılmıştır. Anılan firma, bu raporun ilgili bölümlerinde “yerli üretim dalı” olarak anılacaktır.
1.5. Soruşturma ve gözden geçirme dönemi
(1) Mevcut önlemlerin yürürlükten kalkması durumunda, dampingin ve zararın devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olup olmadığının tespiti için 1/1/2018-30/9/2021 arasındaki dönem gözden geçirme dönemi olarak alınmıştır.
1.6. İlgili tarafların bilgilendirilmesi, dinlenmesi ve bilgilerin değerlendirilmesi
(1) Soruşturma açılmasını müteakip, soruşturma konusu ürünün Bakanlık tarafından tespit edilen ÇHC’deki üreticilerine/ihracatçılarına, Türkiye’de yerleşik ithalatçılarına ve ayrıca mezkur ülkede yerleşik diğer üreticilere/ihracatçılara iletilebilmesini teminen anılan ülkenin Ankara Büyükelçiliğine soruşturmanın açılışına ilişkin bildirimde bulunulmuştur.
(2) Bildirimde, soruşturma açılış Tebliğine, başvurunun gizli olmayan özetine ve soru formlarına nereden erişilebileceği hususunda bilgi verilmiştir.
(3) Taraflara görüş bildirme ve soru formunu yanıtlamaları için posta süresi dahil 37 gün süre tanınmıştır. Ayrıca, ilgili tarafların süre uzatımı yönündeki makul talepleri karşılanmıştır.
(4) Yerli üretim dalı, soruşturma süresi boyunca Bakanlık ile işbirliği içinde olmuş ve gerektiğinde talep edilen ilave bilgileri temin etmiştir.
(5) İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) soruşturma açılmasını müteakiben ilgili taraf olma talebini Bakanlığa iletmiştir.
(6) Soruşturma konusu üründe ithalat gerçekleştirdiği tespit edilen ithalatçı firmalara soruşturma açılışına ilişkin bildirimde bulunulmuş olup söz konusu firmalardan 1 tanesi işbirliğinde bulunmuştur.
(7) Türkiye’ye ÇHC menşeli soruşturma konusu ürünün ihracatını gerçekleştirdiği tespit edilen üretici/ihracatçı firmalara soruşturma açılışına ilişkin bildirim gönderilmiş ancak herhangi bir firma işbirliğinde bulunmamıştır.
(8) Nihai bildirim sonrasında, ilgili tarafların nihai bildirime ilişkin görüşlerini sözlü olarak da sunmalarına imkan tanımak amacıyla 3/3/2023 tarihinde kamu dinleme toplantısı yapılmıştır.
(9) Tarafların işbu soruşturma boyunca ortaya koyduğu tüm bilgi, belge ve görüşler incelenmiş, mezkur görüşlerden mevzuat kapsamında değerlendirilebilecek olanlara bu raporun ilgili bölümlerinde yer verilmiştir.
1.7. Yerinde doğrulama incelemesi
(1) Yönetmeliğin 21 inci maddesi çerçevesinde yerli üretici Doğuş Suni Deri firmasının üretim ve idari tesislerinde yerinde doğrulama soruşturması gerçekleştirilmiştir.
2. SORUŞTURMA KONUSU ÜRÜN VE BENZER ÜRÜN
2.1. Soruşturma konusu ürün ve benzer ürün
(1) Soruşturma konusu ürün, poliüretan esaslı suni deridir. 5903.20.10.10.00, 5903.20.10.90.00, 5903.20.90.10.00, 5903.20.90.90.00 GTİP’leri altında yer alan ürün sıhhi ve ekolojik bir ürün olup; nefes alabilirlik, yumuşaklık, teknik değerler ve görünüm bakımından doğal deriye çok yakın özellikler taşımaktadır.
(2) Suni deri üretiminde, öncelikle üretilecek ürünün kalitesine bağlı olarak uygun formülasyonda karışım kazanlarda hazırlanmakta ve yine üretilecek ürünün kalitesi ve kullanım yerine göre uygun bez, keçe, tela veya dokusuz (nonwoven) kumaş seçilmektedir.
(3) Poliüretan esaslı suni deri imalatında gerekli olan malzemeler; transfer kağıdı, plastisol ve astar kumaştır. Söz konusu ürüne yönelik üretimin ilk aşamasında, kimyahanede poliüretan ile birlikte plastifiyan, dolgu maddesi, ısı ve ışık stabilizatörü, köpürtme ajanı, muhtelif pigmentler ve katkı maddeleri içeren plastisol hazırlanmaktadır. Hazırlanan plastisoller ezme ve vakum makinelerinden geçirilmektedir. İkinci aşamada, hazırlanan plastisoller suni deri imalat makinasında transfer kağıdı üzerine dökülerek sürme bıçağı ile belirli bir kalınlıkta sıvanmaktadır. Fırında pişirilip soğutulduktan sonra, ikinci bıçakta bir başka plastisolle aynı işlem tekrarlanmaktadır. Üçüncü bıçakta astarın ve ürünün cinsine göre yapıştırıcı özelliği olan bir plastisol sürülerek üzerine astar lamine edilmekte ve asıl reaksiyonun olduğu son fırına girmektedir. Fırın çıkışında soğutulan ürün, transfer kağıdından ayrılarak rulo olarak sarılmakta ve son kontrolleri yapılmak üzere kesim makinelerine gönderilmektedir. Bu aşamadan sonra elde edilen rulolar ürün gramajı ve kalınlığına bağlı olarak belirli uzunluklarda sarılarak müşteriye sevk edilmektedir.
(4) Görünüm ve yapı olarak doğal deriye çok yakın özelliklere sahip olan suni deriler ayakkabı sanayiinde ayakkabı sayası olarak, saraciye sektöründe çanta ve valiz imalinde, mobilya ve otomotiv sektörlerinde döşeme malzemesi olarak çok yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
(5) Bir ithalatçı firma tarafından ithal ürünün yerli ürüne göre farklı teknik özellikler içermesi ve ithal ürünün yerli ürüne göre daha kaliteli olması nedeniyle ithalatın gerçekleştirildiği iddia edilmiştir. Yerli üretim dalının gerekli kalite yönetim sistemi belgelerine sahip olması nedeniyle söz konusu iddialar yerinde bulunmamıştır. Ayrıca, ithalatçı soru formuna alınan cevaptan da teyit edildiği üzere soruşturma konusu ürünün fiyatı, piyasadaki rekabetin tek olmasa bile en önemli unsurlarındandır.
(6) Yapılan başvuruda, yerli üretim dalı tarafından üretilen ürün ile başvuru konusu ithal ürün arasında teknik ve fiziki özellikler ile ürünün temel kullanım alanları bakımından bir fark bulunmadığı belirtilmiştir. Bu defa da soruşturma kapsamında yapılan değerlendirmede, benzer ürüne yönelik tespiti değiştirecek herhangi bir bulguya rastlanılmadığından Yönetmeliğin 4 üncü maddesi çerçevesinde yerli üretim dalı tarafından üretilen ürünün esas soruşturmada ve daha önceki nihai gözden geçirme soruşturmalarında olduğu gibi benzer ürün olarak kabul edilebileceği değerlendirilmektedir.
(7) Nihai bildirim sonrasında, ithalatçı firma tarafından koagüle suni deri ürününe ilişkin bazı görüşler iletilmiştir. Ancak, koagüle suni deri ürünü, soruşturma konusu ürün kapsamında yer almadığından anılan görüşler işbu rapor kapsamında değerlendirilmeye alınmamıştır.
(8) İTHİB tarafından nihai bildirim sonrasında iletilen görüşlerde, ÇHC menşeli ithalatın arttığı, yerli üretim dalının karlılık ve isthdam gibi ekonomik göstergelerinde önleme rağmen olumsuz bir seyir olduğu ifade edilerek yerli üreticilerin mevcut önlemin arttırılarak devam etmesi yönünde değerlendirme yapılmasına ilişkin talebi iletilmiştir.
(9) Soruşturma konusu ürün ve benzer ürün ile ilgili açıklamalar bağlayıcı nitelikte olmayıp genel içerikli ve bilgi amaçlıdır.
2.2. Ürünün ithalinde uygulanan vergi oranları ve diğer yükümlülükler
(1) Soruşturma konusu PÜ suni deri ürünü ithalatında meri İthalat Rejimi Kararı çerçevesinde belirlenen gümrük vergileri aşağıda yer almakta olup ÇHC için soruşturma dönemi olan 2021 (Ocak-Eylül) için ve halihazırda uygulanan gümrük vergisi oranı %8’dir. Ayrıca, söz konusu ürüne yönelik olarak %8 oranında katma değer vergisi uygulanmaktadır.
| G.T.İ.P. | MADDE İSMİ | GÜMRÜK VERGİSİ ORANI ( % ) | |||||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | GTS Ülkeleri | 8 | ||||
| 5 | 6 | 7 | |||||||
| 5903.20.10.10.00 | Deri Taklidi | 0 | 0 | 0 | 4,6 | 0 | 0 | 6,4 | 8 |
| 5903.20.10.90.00 | Diğerleri | 0 | 0 | 0 | 4,6 | 0 | 0 | 6,4 | 8 |
| 5903.20.90.10.00 | Deri Taklidi | 0 | 0 | 0 | 4,6 | 0 | 0 | 6,4 | 8 |
| 5903.20.90.90.00 | Diğerleri | 0 | 0 | 0 | 4,6 | 0 | 0 | 6,4 | 8 |
1: AB ve STA Ülkeleri, 2: Singapur, 3: Venezuela, 4: TPS-OIC İslam Konferansı Teşkilatı Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Sistemi Çerçeve Anlaşması ve Tercihli Tarife Düzenlemesi Protokolü (PRETAS) kapsamındaki ülkeler, 5: En Az Gelişmiş Ülkeler, 6: Özel Teşvik Düzenlemelerinden Yararlanacak Ülkeler, 7: Gelişme Yolundaki Ülkeler, 8: Diğer Ülkeler
(2) 31/12/2020 tarihli ve 31351 üçüncü mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 3351 sayılı İthalatta İlave Gümrük Vergisi Uygulanmasına İlişkin Karar ile soruşturma konusu ürün ithalatında %14 oranında ilave gümrük vergisi uygulanmaktadır.
(3) Soruşturma konusu ürünün ithalatı, 25/12/2020 tarihli ve 31345 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İthalatta Gözetim Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2020/9) kapsamında kayda tabidir.
3. DAMPİNGİN DEVAMI VEYA YENİDEN MEYDANA GELMESİ İHTİMALİ
3.1. Genel açıklamalar
(1) Yönetmeliğin 35 inci maddesi çerçevesinde önlemlerin yürürlükten kalkması halinde dampingin devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olup olmadığı incelenmiştir.
3.2. Dampingin devam etme ihtimali
(1) Yönetmeliğin 40 ıncı ve 41 inci maddeleri çerçevesinde, soruşturma sırasında yeniden bir damping marjı hesaplanmamış, esas soruşturmada hesaplanmış olan damping marjı gösterge olarak dikkate alınmıştır.
(2) 5/2/2005 tarihli ve 25718 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2005/2) uyarınca, esas soruşturmada ÇHC için nispi temelde CIF bedelin %107,72’si oranında; mutlak temelde ise 2,38 ABD doları/metretül ve 3,03 ABD doları/kg olarak damping marjı hesaplanmıştır.
(3) Mevcut dampinge karşı önlemlerin hukuki ve idari alt yapısını teşkil eden esas soruşturma esnasında tespit edilen damping marjının, firmaların önlemin yürürlükten kalkması halindeki muhtemel davranışlarını yansıtacak önemli bir gösterge niteliği taşıdığı değerlendirilmektedir.
3.3. Dampingin yeniden meydana gelmesi ihtimali
(1) İhracatçı firmaların davranışlarını ve yeniden meydana gelmesi muhtemel olan dampingi göstermesi açısından soruşturma konusu ülkenin üretim ve ihracat kapasitesi ile fiyatları önem arz etmektedir.
3.3.1. Soruşturma konusu ülkenin üretim ve ihracat kapasitesi ile fiyatları
(1) Önleme tabi ülkenin ihracat kabiliyeti, Uluslararası Ticaret Merkezi (ITC)’nin 5903.20 gümrük tarife pozisyonuna ilişkin 2018-2020 yılları ile 2020 (9 aylık) – 2021 (9 aylık) dönemlerindeki ihracat verilerinden ve sektör raporlarından faydalanılarak incelenmiştir. Anılan veri tabanında söz konusu ürünün toplam dünya ihracatı verilerinin sadece değer bazında yer aldığı görülmüştür.
(2) Önlem konusu ürünün dünya ihracat pazarının, 2018 yılında 6,1 milyar ABD doları iken 2019 ve 2020 yıllarında azalarak sırasıyla 6 milyar ABD doları ve 5,1 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleştiği kaydedilmiştir.
(3) ÇHC’nin soruşturma konusu ürün toplam ihracatı, 2018 yılında 441.713 ton (2,2 milyar ABD doları), 2019 yılında 470.007 ton (2,3 milyar ABD doları) ve 2020 yılında 384.199 ton (2 milyar ABD doları) seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu kapsamda, dünya toplam ihracatının yaklaşık yarısını gerçekleştiren ÇHC’nin ilk sırada yer aldığı ve 2018 yılında dünya ihracatında %37 olan payını 2020 yılında %39’a yükselttiği tespit edilmiştir.
(4) Önlem konusu üründeki dünya ihracatı verileri 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemleri itibarıyla da incelenmiştir. Önlem konusu üründe ÇHC’nin dünyaya ihracatı anılan dönemler itibarıyla sırasıyla 266.333 ton (1,4 milyar ABD doları) ve 372.808 ton (2 milyar ABD doları) seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu kapsamda, 2020 (9 aylık) – 2021 (9 aylık) dönemleri itibarıyla ÇHC’nin dünyaya gerçekleştirdiği ihracat miktarındaki artış trendinin devam ettiği kaydedilmiştir. (Tablo 1b)
(5) Research and Markets tarafından yayımlanan “Küresel Suni Deri Pazarı” raporuna1 göre; ayakkabı ve otomotiv sanayiindeki gelişmelere bağlı olarak suni deri pazarının önümüzdeki dönemde önemli bir ivme kaydetmesi ve ÇHC gibi söz konusu ürün üretiminde önde gelen ülkelerin anılan piyasanın büyümesine katkı sağlaması beklenmektedir. Ayrıca, anılan raporda “poliüretan esaslı suni deri”nin 2020 yılında suni deri pazarındaki en büyük ürün segmentini oluşturduğu ve yapılan projeksiyonlardan küresel suni deri piyasasının 2021-2028 yıllan arasında yıllık ortalama %7,8 oranında bir artış göstererek 2028 yılında 57 milyar ABD doları büyüklüğüne sahip olacağı ifade edilmiştir. Bu çerçevede, ÇHC’nin önlem konusu ürünün dünya ihracatındaki lider pozisyonunu devam ettireceği değerlendirilmektedir.
3.4. Sonuç
(1) Bu bölümde incelenen hususların bir bütün olarak değerlendirilmesi neticesinde, meri önlemin yürürlükten kalkması halinde dampingin devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu değerlendirilmektedir.
2. ZARARIN DEVAMI VEYA YENİDEN MEYDANA GELMESİ İHTİMALİ
4.1. Genel açıklamalar
(1) Yönetmeliğin 35 inci maddesi çerçevesinde, gözden geçirme döneminde yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri ve önlemin yürürlükten kalkması halinde zararın devam etmesinin veya tekrar etmesinin muhtemel olup olmadığı incelenmiştir. Bu çerçevede, ithalatın mutlak ve nispi olarak gelişimi, ithalat fiyatlarının gelişimi ile yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri değerlendirilmiştir.
(2) Soruşturma konusu ürünün genel ithalatı ve soruşturma konusu ülkeden yapılan ithalatının incelenmesinde Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri kullanılmıştır.
4.2. Ürünün genel ithalatının mutlak gelişimi ve fiyatları
(1) Önleme tabi ürüne ilişkin genel ithalat istatistiklerine bakıldığında, ürünün 2018 yılında 6.957 ton olan ithalat miktarının 2019 yılında 7.879 ton seviyesine yükseldiği ve 2020 yılında ise 11.153 ton olarak gerçekleştiği görülmektedir. Önleme tabi ürünün 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemine ilişkin genel ithalat istatistiklerine bakıldığında, 2020 (9 aylık) döneminde 7.659 ton olan ithalat miktarının 2021 (9 aylık) döneminde 7.243 ton olarak gerçekleştiği kaydedilmiştir.
(2) Önleme tabi ürün ithalatı değer olarak incelendiğinde ise 2018 yılında 72,8 milyon ABD doları, 2019 yılında 67,7 milyon ABD doları ve 2020 yılında 78,5 milyon ABD doları olarak gerçekleştiği görülmektedir. Önleme tabi ürünün 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemine ilişkin genel ithalat istatistiklerine bakıldığında, ürünün ithalatının 2020 (9 aylık) döneminde 52,3 milyon ABD doları ve 2021 (9 aylık) döneminde 55,6 milyon ABD doları seviyesinde gerçekleştiği tespit edilimiştir.
(3) Yukarıdaki veriler çerçevesinde ürün ithalatının ortalama birim fiyatları hesaplanmıştır. Buna göre genel ithalatın ortalama birim fiyatları 2018-2020 dönemi itibarıyla azalış trendi göstermiş ve sırasıyla 10.467 ABD doları/ton, 8,603 ABD doları/ton ve 7.047 ABD doları/ton olarak gerçekleşmiştir. İthalatın ortalama birim fiyatlarının 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemi itibarıyla artış eğiliminde bulunduğu görülmüş ve ürünün genel ithalatının ortalama birim fiyatları anılan dönemler itibarıyla sırasıyla 6.831 ABD doları/ton ve 7.682 ABD doları/ton olarak gerçekleşmiştir.
4.3. Soruşturma konusu ülkeden ithalatın mutlak gelişimi ve fiyatları
(1) ÇHC’den gerçekleştirilen önlem konusu ürün ithalat rakamları incelendiğinde, 2018 yılında 1.871 ton (9,4 milyon ABD doları) olan ithalatın, 2019 ve 2020 yıllarında sırasıyla 1.818 ton (11,1 milyon ABD doları) ve 2.577 ton (13,3 milyon ABD doları) olarak gerçekleştiği kaydedilmiştir. Önleme tabi ürünün 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) döneminde ÇHC’den yapılan ithalatı incelendiğinde ise; 2020 (9 aylık) döneminde 1.804 ton (9,3 milyon ABD doları) olan ithalatın 2021 (9 aylık) döneminde ise 1.669 ton (10 milyon ABD doları) olarak gerçekleştiği görülmüştür. ÇHC menşeli ürün ithalatının toplam ithalat içindeki payı incelendiğinde ise 2018 yılında %27 olan payın, 2019 yılında %23’e gerilediği ve 2020 yılında söz konusu seviyeyi koruduğu görülmektedir, ÇHC menşeli ithalatın birim fiyatlarının 2018-2020 dönemi boyunca genel ithalatın birim fiyatlarının altında seyrettiği görülmektedir. Anılan ülke menşeli ürün ithalatının 2020 (9 aylık)- 2021 (9 aylık) döneminde toplam ithalat içindeki payı incelendiğinde ise 2020 (9 aylık) döneminde %24 olan payın, 2021 (9 aylık) döneminde %23’e düştüğü görülmektedir, ÇHC menşeli ithalatın birim fiyatlarının 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemlerinde genel ithalatın birim fiyatlarının altında seyrettiği görülmektedir.
4.4. Diğer ülkelerden ithalatın mutlak gelişimi ve fiyatları
(1) Önleme konu ürüne ilişkin diğer ülkelerden gerçekleştirilen 2018-2020 dönemi ithalat istatistiklerine bakıldığında, 2018 yılında 5.086 ton (63,4 milyon ABD doları), 2019 yılında 6.061 ton (56,6 milyon ABD doları) ve 2020 yılında 8.576 ton (65,2 milyon ABD doları) olarak gerçekleştiği görülmüştür. Üçüncü ülkeler menşeli ithalatın genel ithalat içerisindeki payı, 2018- 2020 döneminde sırasıyla %73, %77 ve %77 olarak gerçekleşmiştir. Üçüncü ülkelerden gerçekleştirilen 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemi ithalat istatistiklerine bakıldığında, ürünün 2020 (9 aylık) döneminde 5.855,ton (43 milyon ABD doları) olan ithalatının 2021 (9 aylık) döneminde 5.574 ton (45,5 milyon ABD doları) olarak gerçekleştiği kaydedilmiştir. Üçüncü ülkeler menşeli ithalatın genel ithalat içerisindeki payı, 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) döneminde sırasıyla %76 ve %77 olarak gerçekleşmiştir.
(2) Soruşturmaya konu olmayan üçüncü ülkelerden gerçekleştirilen ithalatın ortalama birim fiyatları incelendiğinde, ithal birim fiyatının 2018-2020 yılları için sırasıyla 12.466 ABD doları/ton, 9.340 ABD doları/ton ve 7.605 ABD doları/ton; 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) döneminde ise sırasıyla 7.335 ABD doları/ton ve 8.178 ABD doları/ton seviyesinde oluştuğu gözlenmiştir. Üçüncü ülkeler menşeli ithalatın birim fiyatlarının 2018-2020 yılları ve 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemlerinde genel ithalatın birim fiyatlarının üzerinde seyrettiği kaydedilmiştir.
4.5. İthalatın nispi gelişimi
(1) Soruşturma konusu ithalatın nispi olarak gelişimini görebilmek için, söz konusu ithalatın toplam Türkiye benzer mal tüketimi içerisindeki payı 2018-2020 yılları ve 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemleri itibarıyla incelenmiştir. Türkiye toplam benzer mal tüketiminin hesaplanmasında, yerli üretim dalının yurt içi satışları genel ithalat miktarı ile toplanmıştır. Yerli üretim dalının yurt içi satışlarının ve soruşturma konusu ülkeden gerçekleştirilen ithalatın toplam tüketime oranlanmasıyla pazar payları hesaplanmıştır. İncelenen veriler 2018 yılı=100 ve 2020 (9 aylık)=100 olacak şekilde endekslenmiştir.
(2) Bu çerçevede söz konusu ürünün yurtiçi tüketimi 2018-2020 yılları itibarıyla artan bir seyir göstererek 2018 yılında 100 birim iken, 2019 yılında 111 birim ve 2020 yılında ise 142 birim olarak gerçekleşmiştir. Önlem konusu ürünün yurtiçi tüketimi 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemleri itibarıyla incelendiğinde ise; 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan tüketim endeksinin, 2021 (9 aylık) döneminde 94 birim olarak gerçekleştiği kaydedilmiştir.
(3) ÇHC menşeli ithalatın pazar payı 2018-2020 yılları itibarıyla dalgalı bir seyir izlemiştir. 2018 yılında 100 birim olan pazar payı endeksi, 2019 yılında 88 birime gerilemiş ve 2020 yılında 97 birim olarak gerçekleşmiştir. 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemleri itibarıyla incelendiğinde ise; 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan ÇHC menşeli ithalatın pazar payının, 2021 (9 aylık) döneminde 98 birim olarak gerçekleştiği görülmüştür.
(4) Diğer ülkeler menşeli ithalatın pazar payı 2018-2020 yılları itibarıyla artan bir seyir izlemiştir. 2018 yılında 100 birim olan pazar payı endeksi, 2019 yılında 108’e yükselmiş ve 2020 yılında 119 birim olarak gerçekleşmiştir. 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemleri itibarıyla incelendiğinde ise; 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan diğer ülkeler menşeli ithalatın pazar payının, 2021 (9 aylık) döneminde 101 birim olarak gerçekleştiği görülmüştür.
(5) Bununla birlikte, 2018-2020 yılları itibarıyla incelendiğinde; yerli üretim dalının pazar payı endeksinin 2018 yılı 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2019 ve 2020 yıllarında sırasıyla 106 ve 71 birim olarak gerçekleştiği kaydedilmiştir. Yerli üretim dalının pazar payının 2020 (9 aylık)- 2021 (9 aylık) dönemleri itibarıyla incelendiğinde ise; 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan yerli üretim dalı pazar payı endeksinin, 2021 (9 aylık) döneminde 124 birim olarak gerçekleştiği kaydedilmiştir.
(6) Yerli üretimin pazar payı ise 2018-2020 yılları itibarıyla incelendiğinde; 2018 yılında 100 birim olan yerli üretim pazar payı endeksinin, 2019 ve 2020 yıllarında sırasıyla 91 ve 53 birim olarak gerçekleştiği kaydedilmiştir. 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemleri itibarıyla incelendiğinde ise; 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan yerli üretim pazar payı endeksinin 2021 (9 aylık) döneminde 98 birim olarak gerçekleştiği tespit edilmiştir.
4.6. Fiyat kırılması ve baskısı
(1) Fiyat kırılması, dampingli ithal ürünün Türkiye pazarına giriş fiyatlarının yerli üretim dalının fiyatlarının ne kadar altında kaldığını gösterir. Bu kapsamda, soruşturma konusu ülkeden gerçekleştirilen ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını ne ölçüde kırdığı incelenmiştir. Fiyat kırılması hesaplanırken; soruşturma konusu ülkeden gerçekleştirilen ithalatın CIF bedeline ÇHC için %8 oranında gümrük vergisi ve %14 oranında ilave gümrük vergisi ile CIF kıymetin %2’si tutarındaki gümrükleme masraftan eklenerek ürünün Türkiye piyasasına giriş fiyatı bulunmuştur. Dampinge karşı önlemin söz konusu olmadığı bir ortamda fiyatların hangi düzeyde oluşacağına ilişkin değerlendirmeyi mümkün kılmak amacıyla anılan fiyatlara dampinge karşı önlem eklenmemiştir. Bulunan değerler ile yerli üretim dalının yurtiçi satış fiyatları karşılaştırılmıştır. Hesaplamalar gözden geçirme döneminin son dönemi olan 2021 (9 aylık) için yapılmıştır.
(2) Bu çerçevede; ÇHC menşeli ithalatın yerli üretim dalının iç piyasa fiyatlarını CIF değerin %X’i oranında kırdığı belirlenmiştir.
(3) Fiyat baskısı, ithal ürünün fiyatlarının Türkiye piyasasında yerli üretim dalının yurt içi satış fiyatlarını olması gereken seviyeye göre yüzde olarak ne kadar baskı altında tuttuğunu göstermektedir. Fiyat baskısı hesaplanırken; soruşturma konusu ülkeden gerçekleştirilen ithalatın CIF bedeline ÇHC için %8 oranında gümrük vergisi ve %14 oranında ilave gümrük vergisi ile CIF kıymetin %2’si tutarındaki gümrükleme masrafları eklenerek ürünün Türkiye piyasasına giriş fiyatı bulunmuştur. Dampinge karşı önlemin söz konusu olmadığı bir ortamda fiyatların hangi düzeyde oluşacağına ilişkin değerlendirmeyi mümkün kılmak amacıyla anılan fiyatlara dampinge karşı önlem eklenmemiştir. Bulunan değerler ile yerli üretim dalının yurtiçi satış fiyatları karşılaştırılmıştır. Bulunan değerler ile yerli üreticinin ticari maliyetine eklenen makul kâr oranı ile elde edilen olması gereken yurtiçi satış fiyatları karşılaştırılmıştır. Hesaplamalar gözden geçime döneminin son dönemi olan 2021 (9 aylık) için yapılmıştır.
(4) Bu çerçevede; ÇHC menşeli ithalatın yerli üretim dalının iç piyasa fiyatlarım CIF değerin %1X’i oranında baskıladığı görülmüştür.
(5) Bu kapsamda 2021 (9 aylık) döneminde önleme rağmen ÇHC menşeli ithalatın yerli üreticinin fiyatlarını kırmaya ve baskılamaya devam ettiği tespit edilmiştir.
4.7. Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri
(1) Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri, önlem konusu üründe başvuru sahibi Doğuş Suni Deri’nin 2018-2020 yılları ve 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemlerine ilişkin verilerinin esas alınması suretiyle incelenmiştir. Diğer taraftan, eğilimin sağlıklı bir şekilde incelenmesi amacıyla Türk lirası bazındaki veriler için on iki aylık ortalama Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) kullanılarak enflasyondan arındırılmış reel değerler kullanılmıştır.
a) Üretim, kapasite ve kapasite kullanım oranı (KKO)
(1) Yerli üretim dalının önlem konusu ürün için 2018 yılında 100 olan üretim miktar endeksi, 2019 yılında 118 birime yükselmiş ve 2020 yılında 101 birim olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde yerli üretim dalının kapasite miktarı endeksi 100 birim olarak gerçekleşmiştir. 2018- 2020 döneminde yerli üretim dalının kurulu kapasite kullanım oranı endeksi ise anılan yıllar itibarıyla sırasıyla 100 birim, 118 birim ve 101 birim olarak kaydedilmiştir.
(2) Yerli üretim dalının önlem konusu ürün için 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan üretim miktar endeksi, soruşturma dönemi olan 2021 (9 aylık) döneminde 119 birime yükselmiştir. 2020 (9 aylık) döneminde yerli üretim dalının 100 olan kapasite miktarı endeksi 2021 (9 aylık) döneminde sabit kalmıştır. 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) döneminde yerli üretim dalının kurulu kapasite kullanım oranı endeksi ise sırasıyla 100 birim ve 119 birim olarak gerçekleşmiştir.
b) Yurtiçi satışlar
(1) Yerli üretim dalının önlem konusu ürün için 2018 yılında 100 birim olarak kabul edilen yurtiçi satış miktarı endeksi 2019 yılında 117 birime yükselmiş ve 2020 yılında ise 100 birim olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde yurtiçi satış hasılası endeksi ise sırasıyla 100 birim, 148 birim ve 130 birim olarak gerçekleşmiştir.
(2) Yerli üretim dalının önlem konusu ürün için 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan yurtiçi satış miktar endeksi, 2021 (9 aylık) döneminde 117 birim olarak gerçekleşmiştir. Anılan dönemler itibarıyla yurtiçi satış hasılası endeksi ise sırasıyla 100 ve 122 birim olarak gerçekleşmiştir.
c) Yurtiçi fiyatlar
(1) Yerli üretim dalının önlem konusu ürün için birim yurtiçi satış fiyatı 2018 yılında 100 birim, 2019 yılında 127 birim ve 2020 yılında 129 birim olarak gerçekleşmiştir.
(2) Yerli üretim dalının önlem konusu ürün için 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan birim yurtiçi satış fiyatı, 2021 (9 aylık) döneminde 105 birim olarak gerçekleşmiştir.
ç) İhracat
(1) Yerli üretim dalının ihracat miktar endeksi 2018 yılında 100 birim iken, 2019 yılında 123 birime yükselmiş ve 2020 yılında 110 birim olarak gerçekleşmiştir.
(2) Yerli üretim dalının 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan ihracat miktar endeksi, 2021 (9 aylık) döneminde 135 birim olarak gerçekleşmiştir.
d) Pazar payı
(1) Yerli üretim dalının pazar payı endeksi 2018 yılında 100 birim iken, 2019 yılında 106 birime yükselmiş ve 2020 yılında 71 birim olarak gerçekleşmiştir.
(2) Yerli üretim dalının 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan pazar payı endeksi, 2021 (9 aylık)
e) Maliyetler
(1) Yerli üretim dalının söz konusu ürün için 2018 yılında reel olarak 100 birim kabul edilen birim ticari maliyeti 2019 yılında 145 birime yükselmiş, 2020 yılında ise 148 birim olarak gerçekleşmiştir.
(2) Yerli üretim dalının 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan birim ticari maliyeti, 2021 (9 aylık) döneminde 108 birime yükselmiştir.
f) Karlılık
(1) Yerli üretim dalının önlem konusu üründe yurtiçi satışlarından elde ettiği birim karlılığı 2018 yılı 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2019 yılında 32 birime gerilemiş ve 2020 y1lında ise 35 birim olarak gerçekleşmiştir.
(2) Yerli üretim dalının 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan önlem konusu üründe yurtiçi satışlarından elde ettiği birim karlılığı, 2021 (9 aylık) döneminde 39 birime gerilemiştir.
g) Stoklar
(1) Sipariş bazlı üretim yapan yerli üretim dalının 2018-2020 yıllan ve 2020 (9 aylık)- 2021 (9 aylık) dönemleri itibarıyla dönem sonu stokunun bulunmadığı kaydedilmiştir.
ğ) İstihdam
(1) Yerli üretim dalının 2018 yılında 100 birim olarak kabul edilen PÜ suni deri üretiminde çalışan doğrudan işçi sayısı endeksi 2019 yılında ise 113 birim seviyesine yükselmiş, 2020 yılında ise 117 birim olarak gerçekleşmiştir.
(2) Yerli üretim dalının 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan PÜ suni deri üretiminde çalışan doğrudan işçi sayısı endeksi, 2021 (9 aylık) döneminde 81 birim olarak gerçekleşmiştir.
h) Ücretler
(1) Yerli üretim dalında çalışan işçilerin aylık brüt işçi ücreti endeksi 2018 yılında l00 birim olarak kabul edildiğinde, 2019 ve 2020 yıllarında ise sırasıyla 94 birim ve 99 birim seviyesinde gerçekleşmiştir.
(2) Yerli üretim dalının 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan aylık brüt işçi ücreti endeksi, 2021 (9 aylık) döneminde 110 birim olarak gerçekleşmiştir.
ı) Verimlilik
(1) Üretimde çalışan işçi başına üretim miktarını gösteren verimlilik endeksi 2018 yılında 100 birim iken 2019 yılında 104 birime yükselmiş ve 2020 yılında 86 birim olarak gerçekleşmiştir.
(2) Yerli üretim dalının 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan verimlilik endeksi, 2021 (9 aylık) döneminde 146 birim olarak gerçekleşmiştir.
i) Nakit akışı
(1) Yerli üretim dalının PÜ suni deri üretim ve satışı ile sağladığı reel nakit akışı endeksi, 2018 yılında 100 birim iken 2019 ve 2020 yıllarında ise sırasıyla 46 birim ve 31 birim olarak gerçekleşmiştir.
(2) Yerli üretim dalının 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan ürün nakit akışı endeksi, 2021 (9 aylık) döneminde 99 birim olarak gerçekleşmiştir.
j) Büyüme
(1) Yerli üretim dalının bütün faaliyetlerini kapsayan bilanço aktif büyüklüğü 2018 yılında 100 birim iken 2019 ve 2020 yılında 153 birim olarak gerçekleşmiştir.
(2) Yerli üretim dalının 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan bilanço aktif toplamı endeksi, 2021 (9 aylık) döneminde 102 birim olarak kaydedilmiştir.
k) Sermaye artışı
(1) Yerli üretim dalının 2018 yılında 100 birim olarak kabul edilen öz sermayesi 2019 yılında 85 birim, 2020 yılında ise 230 birim olarak gerçekleşmiştir.
(2) Yerli üretim dalının 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan firma öz sermayesi, 2021 (9 aylık) döneminde ise 93 birim olarak gerçekleşmiştir.
l) Yatırımlar
(1) Yerli üretim dalının tüm faaliyetlerine ilişkin yenileme yatırımları 2018 yılında 100 birim iken 2019 yılında 223 birime yükselmiş, 2020 yılında ise 1.334 birim olarak gerçekleşmiştir. Yerli üretim dalının 2018-2020 yılları itibarıyla tevsi yatırımının bulunmadığı kaydedilmiştir.
(2) Yerli üretim dalının 2021 (9 aylık) döneminde gerçekleşen yenileme yatırımı bulunmadığından 2020 (9 aylık)- 2021 (9 aylık) dönemlerine ilişkin endeksleme yapılmamıştır. Yerli üretim dalının 2020 (9 aylık)- 2021 (9 aylık) dönemleri itibarıyla tevsi yatırımının bulunmadığı kaydedilmiştir.
m) Yatırımların geri dönüş oranı
(1) Yerli üretim dalının söz konusu üründe yatırım hasılatı oranı (Kar/Özsermaye) endeksi 2018 yılında 100 birim iken, 2019 yılında 24.074 birime yükselmiş ve 2020 yılında ise 3.100 birim olarak gerçeklemiştir.
(2) Yerli üretim dalının 2020 (9 aylık) döneminde 100 birim olan yatının hasılatı oranı endeksi, 2021 (9 aylık) döneminde ise 314 birim olarak gerçekleşmiştir.
4.8. Yerli üretim dalının ekonomik göstergelerinin değerlendirilmesi
(1) Önlem konusu ürüne ilişkin verilerin 2018-2020 dönemi itibarıyla incelenmesi neticesinde; 2020 yılında, 2018 yılına göre yürürlükteki önlemin de etkisiyle yerli üretim dalının üretim ve yurtiçi satış miktarı gibi bazı göstergelerinde bozulma görülmediği; birim yurtiçi satış fiyatı gibi bazı göstergelerinde ise olumlu değişiklikler bulunduğu kaydedilmiştir. Öte yandan, yürürlükteki dampinge karşı önlemin varlığına rağmen yerli üretim dalının yurtiçi ve toplam satışlardan birim ürün karlılığı ve ürün nakit akışı gibi bazı göstergelerinde bozulmalar yaşandığı izlenmiştir. Anılan verilerin 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemler itibarıyla incelenmesi neticesinde ise; soruşturma konusu üründe yürürlükteki önlemin de etkisiyle yerli üretim dalının üretim, yurtiçi satış miktarı ve birim yurtiçi satış fiyatı gibi bazı temel göstergelerinde iyileşmeler bulunduğu kaydedilmiştir. Öte yandan, yürürlükteki önleme rağmen soruşturma konusu üründe yurtiçi ve toplam satışlardan birim ürün karlılığı ve ürün nakit akışı gibi bazı göstergelerde bozulmalar olduğu tespit edilmiştir.
(2) Firma geneli göstergelerin 2018-2020 yılları itibarıyla incelenmesi neticesinde ise; 2020 yılında, 2018 yılına göre firma net satış toplamı, öz sermaye, firma bilanço aktif toplamı ve firma yenileme yatırımları gibi bazı göstergelerde ise iyileşmeler olduğu kaydedilmiştir. Anılan verilerin 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemler itibarıyla incelenmesi neticesinde ise; öz sermaye gibi bazı firma geneli göstergelerde bozulmalar yaşandığı kaydedilmesine rağmen; firma net satış toplamı ve firma bilanço aktif toplamı gibi bazı göstergelerde ise iyileşmeler olduğu görülmüştür.
(3) Bir ithalatçı firma tarafından, soruşturma konusu ürünün yerli üreticileri tarafından deri taklidi üreticilerine ürünün tedarikinin sağlanmaması nedeniyle ithalat gerçekleştirildiği iddia edilmiştir. Çok sayıdaki satış faturasının incelenmesinden, yerli üretici firmalar tarafından ayakkabı, çanta, koltuk malzemeleri üreticileri gibi muhtelif sektörlerdeki nihai kullanıcılara yapılan satışların varlığı teyid edildiğinden söz konusu iddia yerinde bulunmamıştır. Öte yandan, dampinge karşı önlemlerin amacı, soruşturma konusu ürünün sadece yerli üreticilerce iç piyasaya tedarik edilmesini sağlamak veya ithalatı tamamen engellemek değildir. Dampinge karşı önlemler, yerli üreticilerin dampingli ithalattan kaynaklanan haksız rekabet koşullarından zarar görmelerini engellemeyi amaçlamaktadır.
4.9. Zararın devamı veya yeniden meydana gelmesi ihtimali
(1) Uygulanmakta olan dampinge karşı önlemlerin sona ermesi halinde dampingin ve zararın devam edip etmeyeceği veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olup olmadığı konusu incelenmiştir. Yapılan inceleme neticesinde aşağıdaki hususlar değerlendirilmiştir:
(i) 2018-2020 yıllarına ilişkin soruşturma konusu ülke menşeli ithalatın gelişimi incelendiğinde; yürürlükteki önlemin varlığına rağmen ÇHC menşeli ithalatın 2020 yılında, 2018 yılına göre artış kaydettiği, 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemleri bazında önlem konusu ürün ithalatının gelişimi incelendiğinde ise; ÇHC’den gerçekleştirilen ithalatın azalış gösterdiği kaydedilmiştir. Bununla birlikte, ÇHC önlem konusu üründe üretim, kapasite ve ihracat kabiliyeti bakımından küresel pazardaki en önemli ülkelerden biri konumundadır.
(ii) 2018-2020 dönemine ilişkin önlem konusu ürün ithalatının birim fiyatlarının incelenmesi neticesinde; ÇHC menşeli ithalatın birim fiyatlarının 2018-2020 dönemi boyunca genel ithalatın birim fiyatlarının altında seyrettiği gözlenmiştir. 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemleri bazında önlem konusu ürün ithalatının birim fiyatlarının gelişimine bakıldığında; ÇHC menşeli ithalatın birim fiyatlarının 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemlerinde genel ithalatın birim fiyatlarından daha düşük seviyede oluştuğu gözlenmiştir.
(iii) 2018-2020 yıllarına ilişkin pazar paylarının gelişimi incelendiğinde; 2020 yılında, 2018 yılına göre ÇHC menşeli ithalatın pazar payının azalırken diğer ülkeler menşeli ithalatın ise pazar payının arttığı tespit edilmiştir. 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemleri bazında pazar payları incelendiğinde ise; ÇHC menşeli ithalatın pazar payının azalırken diğer ülkeler menşeli ithalatın ise pazar payının arttığı tespit edilmiştir. 2018-2020 dönemi itibarıyla ele alındığında; 2020 yılında, 2018 yılına göre yerli üretim dalının pazar payının azaldığı; ancak 2020 (9 aylık)-2021 (9 aylık) dönemleri bazında yerli üretim dalının pazar payının artış gösterdiği kaydedilmiştir.
(iv) Soruşturma dönemi olan 2021 (9 aylık) döneminde önlem konusu ithalatın fiyatlar üzerindeki etkisi incelendiğinde, ÇHC menşeli ithalatın yerli üretim dalının iç piyasa fiyatlarını CIF değerin %X’i oranında kırdığı ve %1X’i oranında baskıladığı belirlenmiştir.
(v) Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri 2018-2020 dönemi itibarıyla bir bütün olarak değerlendirildiğinde, yürürlükteki dampinge karşı önleme rağmen yurtiçi ve toplam satışlardan birim ürün karlılığı ve ürün nakit akışı gibi bazı göstergelerde bozulmalar yaşandığı görülmüştür. Yerli üretim dalı göstergelerinin 2020 (9 aylık)- 2021 (9 aylık) dönemleri itibarıyla incelenmesi neticesinde ise; yürürlükteki önleme rağmen soruşturma konusu üründe yurtiçi ve toplam satışlardan birim ürün karlılığı ve ürün nakit akışı gibi bazı göstergelerde bozulmalar olduğu görülmüştür.
(2) İthalatçı firmaların dampingli ithalatı tercih etmelerindeki önemli faktörler arasında firmalara rekabet avantajı sağlayan düşük fiyat unsurunun yer aldığı tespit edilmiştir. Ayrıca, önlem konusu ürünün ayakkabı sanayiinde ayakkabı sayası olarak, saraciye sektöründe çanta ve valiz imalinde, mobilya ve otomotiv sektörlerinde döşeme malzemesi olarak çok yaygın bir kullanım alanına sahip olmasından ötürü dinamik bir talebinin bulunduğu da göz önüne alındığında, ürün talebinin oluşmasında ve şekillenmesinde satış fiyatının önemli bir etken olduğu düşünülmektedir.
5. SONUÇ
(1) Yürütülen soruşturma esnasında elde edilen bilgi ve bulgular çerçevesinde, önlemin ortadan kalkması durumunda dampingin ve zararın devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu değerlendirilmiştir.
(2) Bu çerçevede, soruşturma neticesinde ulaşılan tespitleri değerlendiren Kurulun kararı ile, 2/11/2016 tarihli ve 29876 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2016/44) ile yürürlükte olan dampinge karşı önlemin, Yönetmeliğin 42 nci maddesi çerçevesinde aşağıdaki tabloda gösterilen biçimde uygulanmaya devam edilmesine karar verilmiştir.
| GTİP | Eşyanın Tanımı | Menşe Ülke | Dampinge Karşı Önlem |
| 5903.20.10.10.00 | Mensucat, poliüretanla emdirilmiş-deri taklidi. | Çin Halk Cumhuriyeti | 1 ABD doları/kg |
| 5903.20.10.90.00 | Mensucat, poliüretanla emdirilmiş-diğerleri. | ||
| 5903.20.90.10.00 | Mensucat, poliüretanla sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş-deri taklidi. | 2,2 ABD doları/kg | |
| 5903.20.90.90.00 | Mensucat, poliüretanla sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş-diğerleri. |
1 https://www.researchandmarkets.com/reports/4751744/global-synthetic-leather-market-size-share-and
