UYGUNLUK DEĞERLENDİRME KURULUŞLARI VE ONAYLANMIŞ KURULUŞ BİLDİRİMLERİNDE ESAS ALINACAK TEMEL KRİTERLERE DAİR TEBLİĞ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2024/26)
Ticaret Bakanlığından: 31.12.2023 Tarih ve 32416 4. Mükerrer Sayılı R.G.
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı; yetkili kuruluşlar tarafından görevlendirilmesi, görev kapsamının genişletilmesi veya daraltılması, görev süresinin uzatılması, faaliyetlerinin kısıtlanması, askıya alınması, durdurulması ve statüsüne son verilmesi uygun görülen veya kendi isteğiyle faaliyetlerine son veren uygunluk değerlendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşların Bakanlık tarafından Avrupa Komisyonuna bildirilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, uygunluk değerlendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşlara ilişkin Avrupa Komisyonuna yapılacak bildirimlerde Bakanlık ve yetkili kuruluşların görev, yetki ve sorumluluklarını kapsar.
(2) Bu Tebliğ, teknik düzenlemenin uygunluk değerlendirme kuruluşunun görevlendirilmesi için Avrupa Komisyonuna bildirim yapılmasını öngördüğü durumlarda uygulanır.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Tebliğ, 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunun 14 üncü maddesi ile 26/5/2021 tarihli ve 4022 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ve Onaylanmış Kuruluşlar Yönetmeliğinin 5 inci, 10 uncu, 12 nci ve 15 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Akreditasyon: Bir ulusal akreditasyon kurumu tarafından bir uygunluk değerlendirme kuruluşunun, belirli bir uygunluk değerlendirme faaliyetini yerine getirmek üzere ilgili ulusal veya uluslararası standartların belirlediği gerekleri ve uygulanabildiği yerlerde ilgili sektörel düzenlemelerde öngörülen ek gerekleri karşıladığının tespitine ve resmî kabulüne ilişkin kamu faaliyetini,
b) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
c) Bildirim Temas Noktası: Yetkili kuruluşlar tarafından NANDO bildirimlerini Bakanlığa bildirmekle görevlendirilen personeli,
ç) Genel Müdürlük: Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğünü,
d) Görev kapsamının daraltılması: Uygunluk değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış kuruluşun kendi isteği ile veya yetkili kuruluşun takdiri ile görevli olduğu teknik düzenleme kapsamının daraltılmasını,
e) Görev kapsamının genişletilmesi: Uygunluk değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış kuruluşun görevli olduğu teknik düzenleme kapsamının genişletilmesi veya halihazırda bir teknik düzenleme kapsamında faaliyet göstermekte olan kuruluşun farklı bir teknik düzenlemede uygunluk değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış kuruluş olarak görevlendirilmesini,
f) Kanun: 7223 sayılı Kanunu,
g) Komisyon: Avrupa Komisyonunu,
ğ) NANDO: Avrupa Birliği’nin Yeni Yaklaşım Onaylanmış Kuruluşlar Bilgi Sistemini,
h) Onaylanmış kuruluş: Bir teknik düzenleme kapsamında uygunluk değerlendirme faaliyetinde bulunmak üzere Türkiye veya bir Avrupa Birliği üyesi ülkenin yetkili kuruluşu tarafından Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ve Onaylanmış Kuruluşlar Yönetmeliği ve ilgili teknik mevzuatta belirlenen esaslar doğrultusunda görevlendirilen ve isimleri Komisyona bildirilen uygunluk değerlendirme kuruluşunu,
ı) Teknik düzenleme: İdari hükümler de dâhil olmak üzere, ürünün niteliğini, işleme veya üretim yöntemlerini veya bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme veya uygunluk değerlendirme işlemlerini tek tek veya birkaçını ele alarak belirleyen uyulması zorunlu mevzuatı,
i) TÜRKAK: Türk Akreditasyon Kurumunu,
j) Uygunluk değerlendirmesi: Ürün, süreç, hizmet, sistem, kişi veya kuruluşa ilişkin belirli şartların yerine getirilip getirilmediğini gösteren süreci,
k) Uygunluk değerlendirme kuruluşu: Kalibrasyon, test, belgelendirme ve muayene dahil olmak üzere uygunluk değerlendirme faaliyeti gerçekleştiren kuruluşu,
l) Yetkili kuruluş: Ürünlere ilişkin teknik düzenlemeleri hazırlayan, yürüten veya ürünleri denetleyen kamu kuruluşunu,
m) Yönetmelik: Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ve Onaylanmış Kuruluşlar Yönetmeliğini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
NANDO Temas Noktası, Bakanlığın ve Yetkili Kuruluşun Bildirime ve Atamaya
Dair Sorumlulukları, Bildirimin Usulü ve Kapsamı
NANDO temas noktası
MADDE 5- (1) NANDO Temas Noktası Bakanlıktır. Bu görevi Bakanlık adına Genel Müdürlük yürütür.
(2) Bakanlık, NANDO Temas Noktası olarak görev yapan personelin isim, unvan ve iletişim bilgilerini yetkili kuruluşlara yazılı olarak iletir. Bu bilgilerde değişiklik olması durumunda yetkili kuruluşlar aynı usulle bilgilendirilir.
Bakanlığın bildirimlere ilişkin sorumlulukları
MADDE 6- (1) NANDO Temas Noktası olarak Bakanlık yetkili kuruluş tarafından iletilen bu Tebliğ kapsamı bildirimleri NANDO üzerinden Komisyona bildirir.
(2) Birden fazla teknik düzenleme kapsamında faaliyette bulunan uygunluk değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış kuruluşun bir teknik düzenleme kapsamında faaliyetinin kısıtlanması, askıya alınması, durdurulması veya statüsüne son verilmesi durumunda, konu diğer teknik düzenlemeler kapsamında da değerlendirilmek üzere Bakanlık tarafından ilgili diğer yetkili kuruluşlara ve TÜRKAK’a iletilir.
Yetkili kuruluşun bildirimlere ilişkin sorumlulukları
MADDE 7- (1) Yetkili kuruluş, uygunluk değerlendirme kuruluşu ve onaylanmış kuruluş bildirimlerinden sorumlu asil ve yedek personeli Bildirim Temas Noktası olarak belirleyerek bu personelin isim, unvan ve iletişim bilgilerini Bakanlığa yazılı olarak iletir. Bu bilgilerde değişiklik olması durumunda Bakanlık aynı usulle bilgilendirilir.
(2) Yetkili kuruluş, bu Tebliğ kapsamı bildirimleri Bakanlığa bildirim formu ve bulunması halinde Türkçe ve İngilizce akreditasyon sertifikası ile birlikte resmî yazı ile iletir. Yazıda, bildirimlere dair yetkili kuruluşun açıklamalarına yer verilir.
(3) Akreditasyon sertifikasının eşlik etmediği bildirimler, Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen usulde Bakanlığa iletilir.
(4) Yetkili kuruluş, faaliyetleri kısıtlanan, askıya alınan, durdurulan, statüsüne son verilmesi uygun görülen veya kendi isteğiyle faaliyetlerine son veren uygunluk değerlendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşları Bakanlığa resmî yazı ile bildirir. Yazıda, yetkili kuruluşun açıklamalarına yer verilir.
(5) Yetkili kuruluş resmî yazı ekinde yer alan bildirim formu ve bulunması halinde Türkçe ve İngilizce akreditasyon sertifikasının bir örneğini aynı gün NANDO Temas Noktasına elektronik posta ile iletir.
Bildirimin usulü ve kapsamı
MADDE 8- (1) 7 nci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen bildirim formunun formatı Bakanlıkça yetkili kuruluşlara iletilir.
(2) Gerekli görülmesi halinde bildirim formunun formatına dair değişiklikler Bakanlıkça yapılır ve yetkili kuruluşa iletilir.
(3) Akredite olan uygunluk değerlendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşların bildiriminde;
a) Kuruluşun güncel tüm görevlendirme kapsamı,
b) Sahip olduğu akreditasyon sertifikasının geçerlilik süresi ile aynı olan bildirim geçerlilik süresi,
c) Birden fazla akreditasyon sertifikası olması durumunda, geçerlilik süresi en yakın olan sertifikanın geçerlilik süresi ile aynı olan bildirim geçerlilik süresi,
yer alır.
(4) Bildirimlere akreditasyon sertifikasının eşlik etmediği durumlarda, yetkili kuruluş Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen kuruluşun yetkinliğinin ilgili teknik düzenleme kapsamında doğrulanmasını temin edecek nitelikteki kanıt ve belgeler ile görevlendirmede göz önünde bulundurulan geçerli gerekçeleri içeren resmî bir açıklamayı Bakanlığa iletir.
(5) Bildirim formunda yer alan bilgilerin doğruluğuna ilişkin sorumluluk yetkili kuruluştadır.
(6) Uygunluk değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış kuruluşların görev sürelerinin uzatılmasına dair bildirimlerde bildirim formu ve bulunması halinde akreditasyon sertifikası görevlendirme süresinin sona erme tarihinden en az iki hafta önce Bakanlığa iletilir. Yetkili kuruluş bu fıkranın uygulanması hususunda gerekli tedbirleri alır.
(7) Uygunluk değerlendirme kuruluşu ve onaylanmış kuruluş hakkında Komisyon veya Avrupa Birliğine üye devletler tarafından Bakanlığa ulaşan ek bilgi talepleri veya itirazlar Bakanlık tarafından ilgili yetkili kuruluşa iletilir. Yetkili kuruluş istenen bilgi ve belge taleplerini iki hafta içinde karşılar.
(8) Avrupa Birliğine üye bir devlet tarafından Komisyona bildirilen uygunluk değerlendirme kuruluşu ve onaylanmış kuruluşlara dair bildirimler Bakanlık tarafından ilgili yetkili kuruluşa iletilir. Yetkili kuruluş, uygunluk değerlendirme kuruluşu ve onaylanmış kuruluşun yeterliliğine ilişkin ek bilgi taleplerini veya itirazlarını Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen süre içinde Komisyona iletilmek üzere Bakanlığa bildirir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uygunluk Değerlendirme Kuruluşu ve Onaylanmış Kuruluşların Denetlenmesi,
Uygulanacak Yaptırımlar, Yabancı Onaylanmış Kuruluşların
Denetimine Dair Hususlar
Uygunluk değerlendirme kuruluşu ve onaylanmış kuruluşların denetlenmesi
MADDE 9- (1) Yetkili kuruluş, uygunluk değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış kuruluşun Yönetmelikte ve ilgili teknik düzenlemede belirtilen nitelikleri karşılamaya devam edip etmediğinin ve faaliyetlerini mevzuata uygun, şeffaf, bağımsız, tarafsız ve ayrım gözetmeden yürütmesini teminen yeterli sıklıkta denetim yapar.
(2) Birinci fıkrada belirtilen denetimin olumsuz sonuçlanması halinde, yetkili kuruluşlar Yönetmeliğin 5 inci ve 12 nci maddesi uyarınca işlem yapar.
Kısıtlama, askıya alma, faaliyeti durdurma ve statüye son verme
MADDE 10- (1) Uygunluk değerlendirme kuruluşu ve onaylanmış kuruluşların faaliyetlerinin kısıtlanması, askıya alınması, durdurulması veya statülerine son verilmesine ilişkin kararlar NANDO’ya iletilmek üzere resmî yazı aracılığıyla ivedilikle Bakanlığa gönderilir. Süreli kısıtlama, askıya alma veya durdurma kararlarında kararın geçerli olduğu süreler de yazıda belirtilir.
(2) Yetkili kuruluş tarafından faaliyetleri kısıtlanan veya askıya alınan uygunluk değerlendirme kuruluşu ve onaylanmış kuruluşun verilen süre içinde uygunsuzlukları giderdiğinin tespit edilmesi durumunda, kuruluşun NANDO’da askı süresinin sonlandırılması ve yeniden bildiriminin yapılması için yetkili kuruluş ivedilikle Bakanlığı resmî yazı ile bilgilendirir.
(3) Uygunsuzlukların verilen süre içerisinde giderilmemesi durumunda uygunluk değerlendirme kuruluşunun faaliyetinin tamamen durdurulduğu veya onaylanmış kuruluşun ilgili teknik düzenleme kapsamındaki statüsüne son verilmesine dair karar resmî yazı ile NANDO’ya bildirilmek üzere ivedilikle Bakanlığa iletilir.
Yabancı onaylanmış kuruluşların denetimine dair hususlar
MADDE 11- (1) Yetkili kuruluşlar, görev alanlarına giren mevzuat kapsamında, yurt dışında yerleşik onaylanmış kuruluşların adına veya sorumluluğunda Türkiye’de uygunluk değerlendirme faaliyeti yürüten şube, temsilcilik veya yüklenici gibi birimleri re’sen veya şikâyet üzerine Yönetmeliğin ve ilgili teknik düzenlemenin uygulanabilir hükümlerini esas alarak denetler. Denetim esnasında yetkili kuruluşlar, gerektiği takdirde, yurt dışında yerleşik onaylanmış kuruluş ile onun Türkiye’de uygunluk değerlendirme faaliyeti yürüten şube, temsilcilik veya yüklenicileri arasındaki yetki devrini ve iş bölümünü düzenleyen sözleşmeleri de inceler.
(2) Yetkili kuruluş, birinci fıkrada belirtilen denetim esnasında veya piyasa gözetimi ve denetimi de dahil olmak üzere diğer faaliyetleri neticesinde yurt dışında yerleşik onaylanmış kuruluşların adına veya sorumluluğunda Türkiye’de uygunluk değerlendirme faaliyeti yürüten şube, temsilcilik veya yüklenici gibi birimler hakkında bir uygunsuzluk tespit ettiğinde, 1/2006 sayılı Türkiye-Avrupa Birliği Ortaklık Konseyi Kararının 4 üncü maddesinde belirtildiği şekilde gerekçelerini belgelendirerek yurt dışında yerleşik onaylanmış kuruluşu görevlendiren devletin yetkili kuruluşlarından bu onaylanmış kuruluşun ve Türkiye’de faaliyet gösteren birimlerinin teknik yeterliliğini teyit etmelerini Bakanlık aracılığıyla isteyebilir.
(3) Yetkili kuruluş ikinci fıkrada açıklanan uygunsuzluk tespiti halinde, teknik yeterlilik teyit talebine eşlik etmesi gereken uygunsuzluğa dair gerekçeleri Türkçe ve İngilizce olarak Bakanlığa resmî yazı ile gönderir. Yetkili kuruluşlar resmî yazı ve ekinde gönderilen belgelerin bir örneğini NANDO Temas Noktasına elektronik posta ile iletir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Uygulamaya ilişkin hususlar
MADDE 12- (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarda uygulamaya yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya Genel Müdürlük yetkilidir.
Hüküm bulunmayan haller
MADDE 13- (1) Bu Tebliğde düzenlenmeyen hususlarda; Kanun, Yönetmelik ve ilgili teknik düzenleme hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 14- (1) Bu Tebliğ 1/1/2024 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.
