TÜRKİYE İHRACATÇILAR MECLİSİ
Sayı :53654767-TİM.00.GSK.SANAYİ.2017/160-3764
Konu :Ordino Ücretleri Hk.
İSTANBUL GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERNEĞİ
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERNEĞİ
BURSA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERNEĞİ
İZMİR GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERNEĞİ
MERSİN GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERNEĞİ
İstanbul-Ankara-Bursa-İzmir-Mersin
Meclisimiz tarafından 01-03 Kasım 2017 tarihler arasında İstanbul’da düzenlenen Dış Ticaret Haftası etkinlikleri kapsamında Başbakanımız Sn. Binali YILDIRIM, Ekonomi Bakanımız Sn. Nihat ZEYBEKCİ ve Gümrük ve Ticaret Bakanımız Sn. Bülent TÜFENKCİ’nin de bulunduğu bir toplantı esnasında TİM Başkanımız Sn. Mehmet BÜYÜKEKŞİ tarafından dile getirilen talepler içerisinde nakliye acentelerinin ordino veya başka isimler altında tahsil ettikleri, hiçbir ticari unsuru ve dayanağı olmayan “evrak teslim ücretinin” alınmasının yasaklanması yer almış, Gümrük ve Ticaret Bakanımız Sn. Bülent TÜFENKCİ tarafından da konuya ilişkin olarak ilgili Bakanlıklar ile ortak çalışma başlatıldığı, ancak en sürdürülebilir sonucun firmaların konuya itiraz, etmeleri ile alınabileceği ifade edilmiştir.
İhracatımızın, ana ve yardımcı hammaddelerinin ithal edildiği düşünüldüğünde söz konusu uygulamanın maliyet ve zaman kaybına yol açtığı görülmekte olup, ihracatımızın olumsuz etkilenmemesini teminen ordino ve benzer isimler altında kesilen ücretlerin kaldırılmasına yönelik olarak Meclisimiz tarafından da çalışmalar başlatılmıştır.
Türk Ticaret Kanunu’nun 21/2 maddesi “Bir fatura alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde faturanın içeriği hakkında bir itirazda bulunmamışsa bu içeriği kabul etmiş sayılır” hükmüne amir olup, bu çerçevede nakliye acenteleri tarafından talep edilen söz konusu ödemelerin genellikle gümrük müşavirlikleri tarafından yapıldığı ve 8 günlük itiraz süresi geçtiğinde sonradan yapılan itirazların geçersiz sayıldığı bilinmektedir.
Bu itibarla, olası itiraz haklarının korunabilmesi için acentelere bu ödemelerin, gümrük müşavirleri tarafından “ihtirazı kayıt şerhi ile” yapılması önem arz etmekte olup, ihtirazı kayıt ile yapılacak ödemelere ve bunlara ilişkin faturalara itiraz etme hakkı firmalara ait olacaktır. Gümrük Müşavirleri tarafından ihtirazı kayıtla yapılan ödeme akabinde herhangi bir ekstra maliyet olmaksızın Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) marifeti ile ödemeye ve buna ilişkin faturaya itiraz edilebilmekte ve düzenlenmiş olan fatura iade edilebilmekledir.
Nakliye acenteleri ana şirketin taşıma borcu ifasını yerine getirmek üzere yetkilendirilmiş firmalar olup, bunun karşılığı taşıma organizasyonundan masraflarını almakta ve uluslararası anlaşmalar doğrultusunda bulundurdukları gümrükleme vesaiklerini talebi halinde alıcıya teslim etmekle yükümlüdür. Bu kapsamda taşıyıcının;
– Alıcıya (gönderilene) yükün varış yerine ulaştığını bildirmek, (ihbar) (Varşova /La Haye 13/2 hükmü, TSHK 114/2 md.)
– Türk Ticaret Kanununun 860/2 maddesi gereği kendine verilmiş olan belgelerin kaybı veya yanlış kullanımından doğan zararların sorumluluğunu taşımak, (CMR 11/2 ve TTK taşımacılık hükümlerinin alındığı Alman Ticaret Kanunu 413. md. gereği)
– Taşıma borcunun ifasını Türk Borçlar Kanunu’nun 66. maddesi gereği yerine getirmekle,
yükümlülüğü bulunmaktadır.
Bunun yanısıra, asılsız içerikli (ordino ve benzeri isimli içerik) sahte ve yanıltıcı isimler ile düzenlenmiş faturalar, maliye düzenlemelerinin yanı sıra Türk Medeni Kanunu 2. 3. ve 6. maddelerine aykırı olup, bu türden ödeme talepleri, Türk Ticaret Kanununun “dürüstlük kuralına aykırı davranışlar” başlıklı 55. maddesine (7 ve 8) de aykırıdır.
Gümrük müşavirlikleri tarafından bahse konu ödemelerin “ihtirazı kayıt şerhi ile” yapılması hususunun Derneğiniz üyelerine duyurulmasının, Meclisimizce bu yönde gerçekleştirilen çalışmalara önemli ölçüde katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Bilgileri ve üyelerinize gerekli duyuruların yapılması hususunda desteğiniz arz olunur.
Dr. H. Bader ARSLAN
Genel Sekreter
